امروز چهارشنبه است و مناسب است که روایتی را خدمتتان عرض کنیم: روایتی از رسول گرامی اسلام وارد شده و برای خود من این روایت خیلی مورد توجه قرار گرفت. ایشان می فرمایند: «ما ازداد عبد قط فقها فی دینه الا ازداد قصدا فی عمله» هیچگاه بنده¬ای بر شناختش و فهمش و فقهش در دین افزوده نشد الا اینکه در عمل اهل قصد و اعتدال و میانه¬روی شد. میانه¬روی در عمل مساوی دانسته شده با فهم عمیقتر از دین، البته منظور از میانه-روی که در عالم سیاست متداول است نیست، به معنای خنثی بودن نیست بلکه یعنی نه افراط و نه تفریط، اعتدال با صلابت و قاطعیت هیچ منافتی ندارد، انسان باید به وظیفه¬اش عمل کند و در مقابل انحرافات ایستادگی کند، اما همان وظیفه را بدون افراط و تفریط انجام دهد. چه اینکه با میانه¬روی کار موثرتر و ماندگارتر هم می¬شود، در همه ابعاد زندگی، چه در زندگی شخصی، چه در مناسبات و مراوده با خانواده، دوستان، آشنایان و در جامعه در همه جا باید اعتدال و میانه¬روی در عمل مراعات شود. اعتدال در همه جا رابطه مستقیمی با فهم درست از اسلام دارد، این نکته بحث زیادی دارد که در طول تاریخ آسیبهای زیادی از افراط و تفریط دیده¬ایم در دایره فقهاء، متکلمین و فلاسفه. به عنوان نمونه اگر بخواهیم از این جهت از شخصیت¬های معاصر مثال بزنیم مرحوم مطهری از این گونه افراد است که فکرش یک فکر اینچنینی است، در تمام آثار مرحوم مطهری در تمام ابعاد این اصل اعتدال رعایت شده و در همه جا این مراقبت را داشته که به دامن افراط و تفریط نیافتد و نه دچار انحرافاتی که اهل التقاط می¬شوند، شده و نه از این طرف در مواجهه با شبهات گرفتار افراط نشده است.
نظرات