قواعد فقهیه

جلسه ۱۳ – PDF جلسه سیزدهم ادله- اخبار من بلغ(نظریه دوم و سوم و چهارم و بررسی آن‌ها) ۱۳۹۴/۰۸/۲۳   بحث جلسه گذشته در دسته بندی دیدگاه های مرتبط با اخبار من بلغ عرض کردیم دو دیدگاه کلی وجود دارد، در یک دیدگاه به همان مدلول مطابقی اخبار من بلغ اخذ می‌شود و مراد جدی چیزی جز مدلول مطابقی نیست، در این دیدگاه گفتیم چندین نظریه وجود دارد، یک نظریه را گفتیم و مورد بررسی قرار دادیم، آن هم نظریه ارشاد به حکم عقل بود که طبق هر دو احتمال آن مورد بررسی قرار گرفت، چون شیخ(ره) در این رابطه دو احتمال دادند. نظریه دوم: صرف وعده بر ثواب اخبار من بلغ برصرف وعده بر ثواب دلالت دارد بدون این

جلسه ۱۲ – PDF جلسه دوازدهم (ادله-اخبارمن بلغ) نظر شیخ انصاری«ارشاد به حکم عقل» وبررسی آن ۱۳۹۴/۰۸/۱۹   خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در مورد اخبار من بلغ در یک تقسیم بندی کلی، دو دیدگاه کلی وجود دارد، طبق یک دیدگاه مفاد و مدلول اخبار من بلغ همین مدلول مطابقی است و اراده جدی دیگری وجود ندارد، گفتیم در این دیدگاه دو قول و نظر می‌گنجد: ۱. این اخبار ارشاد به حکم عقل دارند. ۲. این اخبار صرفاً وعده به ثواب است و خبر از تفضل خداوند متعال نسبت به عامل به این اعمال می‌دهند. در مورد ارشاد به حکم عقل که شیخ انصاری (ره) به آن ملتزم بود گفتیم ایشان دو احتمال را مطرح کرده است: احتمال اول: اینکه

جلسه ۱۱ – PDF جلسه یازدهم ادله- اخبارمن بلغ(نظر شیخ انصاری« ارشاد به حکم عقل» و بررسی آن) ۱۳۹۴/۰۸/۱۶   خلاصه جلسه گذشته بحث پیرامون دیدگاه مرحوم شیخ درباره اخبار من بلغ بود. احتمال اولی که در کلام مرحوم شیخ ذکر شده بود، این بود که اگر آنچه به این اخبار ثابت می‌شود، اصل ثواب باشد، آن‌گاه ارشاد به حکم عقل دارند چون: اولاً: در خود این اخبار عمل مقید شده است به امید وصول به ثواب. ثانیاً: «فاء» در «فعمله» ظهور در سببیت دارد و دلیل بر این است که عمل به دنبال بلوغ صورت گرفته و قید«التماساً لثواب الموعود» یا «التماساً لقول النبی» در این روایات آمده، لذا نمی‌توانیم حمل بر مولویت بکنیم و استحباب را از آن

جلسه ۱۰ – PDF جلسه دهم بررسی قول اول(نظر شیخ انصاری- ارشاد به حکم عقل) ۱۳۹۴/۰۸/۱۲ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم اگر به ظاهراخبار من بلغ اخذ شود و مدلول مطابقی آن در نظر گرفته شود از دو حالت خارج نیست: ۱. یا ارشاد به حکم عقل می‌کند چون از دید عقل کسی که عملی را به احتمال مطلوبیت و امید مطلوب بودن آن انجام دهد، مستحق مدح است و این اخبار هم ارشاد به این حکم عقلی می‌کنند. ۲. این صرف وعده به ثواب است و می‌گوید که تفضلاً خداوند متعال به کسی که «بلغه الثواب فعمله»، ثواب اعطاء می‌کند. همچنین گفته شد شیخ  دو احتمال ذکر کرده و تلاش کرده که هر دو احتمال را به نوعی ارشاد

جلسه ۹ – PDF جلسه نهم ادله- اخبارمن بلغ- دو دیدگاه ۱۳۹۴/۰۸/۰۹   تا اینجا پنج دلیل یا «ما یمکن أن یستدل به»مورد بررسی قرار گرفت. دلیل ششم: اخبار من بلغ دلیل آخر که مهمترین دلیل قاعده می‌باشد، اخبار من بلغ است، مضمون این روایات همان است که در قالب این صحیحه (صحیحه هشام)بیان شده ، و تقریبا با یک تفاوت‌های جزئی یکسان است. صحیحه هشام:« من بلغه عن النبی(ص): شئ من الثواب فعمله کان اجر ذلک له و إن کان رسول الله(ص) لم یقله»؛ کسی که از پیامبر (ص) چیزی از ثواب به او برسد و او آن کار را انجام بدهد اجر آن عمل و ثواب برای او ثابت است هرچند رسول خدا آن را بیان نکرده باشند.

جلسه ۸ – PDF جلسه هشتم مدارک و ادله قاعده تسامح در ادله سنن ۱۳۹۴/۰۷/۱۸   مروری بر مباحث گذشته تا اینجا چند مطلب در مورد قاعده تسامح بیان شد. بعد از چند نکته ای که پیرامون اهمیت و گستردگی و کاربرد این قاعده بیان کردیم، گفتیم قبل از ورود به بیان ادله و مستندات این قاعده، لازم است یک توضیح اجمالی راجع به مفاد اخبار من بلغ ذکر کنیم ، بر این اساس اجمالاً این اخبار نقل گردید و احتمالاتی که ثبوتاً پیرامون مفاد این اخبار مطرح است ذکر شد و نهایتاً تفاوت‌هایی که بین بعضی از این احتمالات وجود دارد و ثمره عملی بعضی از این احتمالات بیان شد. غرض از ذکر اخبار من بلغ و این احتمالات،

جلسه ۷ – PDF جلسه هفتم تفصیل درثمرات قول به جعل حجیت ۱۳۹۴/۰۷/۱۴   خلاصه جلسه گذشته بحث درباره بررسی ثمرات دو احتمال بود، دو احتمال ثبوتی که البته قائل هم دارند، یکی حجیت خبر ضعیف و دیگری استحباب به عنوان ثانوی، بحث در اینجا بود که آیا بین این دو احتمال از نظر عملی تفاوتی وجود دارد یا نه؟ مرحوم آقای خوئی ادعا کردند هیچ تفاوتی از نظر عملی بین این دو احتمال نیست و ثمره ای که برای این دو احتمال متصور بود را انکار کردند، لکن ثمرات دیگری را برای این دو احتمال ذکر کرده اند، مرحوم آقای صدر هفت ثمره ذکر کرده اند، بحث به اینجا رسید که در مورد دو ثمره از این ثمرات  فرمودند

دانلود-جلسه ششم-PDF جلسه ششم ثمره احتمال جعل حجیت و احتمال ثبوت استحباب به عنوان ثانوی ۱۱/۰۷/۱۳۹۴ خلاصه جلسه گذشته در بین احتمالاتی که ثبوتاً در مورد اخبار من بلغ ذکر شد، نسبت به دو احتمال، یعنی احتمال ثبوت حجیت خبر ضعیف به واسطه این اخبار و احتمال ثبوت استحباب به عنوان ثانوی، بحث واقع شده که این دو احتمال از حیث نتیجه عملی تفاوتی دارند یا ندارند. مرحوم آقای خوئی ثمره ای را نقل کرده و مورد اشکال قرار دادند و نتیجه گرفتند که بین این دو قول از این جهت تفاوتی نیست، لکن مرحوم شهید صدر ۷ ثمره برای این دو احتمال ذکر کرده اند. در مورد بعضی از این ثمرات مقرر محترم تعلیلیه ای دارد و یک تفصیلی

جلسه ۵ – PDF جلسه پنجم بررسی سازگاری تعبیرتسامح در ادله سنن با احتمالات ۵گانه ۱۳۹۴/۰۷/۰۷   خلاصه جلسه گذشته تا اینجا در مورد مفاد اخبار من بلغ ۵ احتمال به حسب مقام ثبوت ذکر شد. البته احتمال ششمی هم قابل ذکر است و آن این که بگوییم اخبار من بلغ در مقام بیان ترتب مقدار ثوابی است که در اخبار ضعیف بیان شده بعد از آنکه اصل ثواب و خیر بودن عمل ثابت شده است. این احتمال گرچه به نظر ما احتمال بعیدی است ولی به هر حال در اینجا ذکرشده است. بررسی سازگاری تعبیر مشهور با احتمالات ۵ گانه بحث به اینجا رسید که، آیا قاعده تسامح با همه این احتمالات سازگار است یا با بعضی از این

جلسه ۴ – PDF جلسه چهارم بحث پیرامون اعتبار اخبار من بلغ ۱۳۹۴/۰۶/۳۱   بحث پیرامون اعتبار اخبار من بلغ اگر بخواهیم به اخبار من بلغ استناد کنیم، قبل از هر چیز باید اعتبار این اخبار ثابت شود. در مورد این اخبار می‌توانیم بگوییم فی الجمله اعتبار آن ها محل اختلاف نیست و این به سه طریق ممکن می‌باشد: اعتبار اخبار من بلغ، تارتاً بدون بررسی سندی مورد قبول قرار می‌گیرند و اخری با بررسی سند. کسانی هم که می‌گویند این روایات نیاز به بررسی سندی ندارند، ۲ گروه می‌باشند: الف) یک عده معتقدند این روایات تواتر معنوی دارند و به دلیل تواتر معنوی نیازمند بررسی سندی نیستند. ب) دسته ای معتقدند تواتر معنوی ثابت نمی‌شود ولی از آنجا که