سایر دروس

جلسه ۲۱ – PDF جلسه بیست و یکم ادله عدم تحریف- روایات (حدیث ثقلین) ۱۳۹۱/۱۱/۱۶ خلاصه جلسه گذشته بحث در استدلال به روایات مبنی بر عدم تحریف در قرآن بود، حدیث ثقلین به دو وجه مورد استدلال قرار گرفت که هر دو وجه را بیان کردیم، محصل وجه دوم این بود که اگر ما قائل به تحریف قرآن شویم مستلزم عدم امکان تمسک به قرآن است در حالی که امکان تمسک به قرآن وجود دارد پس معلوم می‏شود قول به تحریف باطل است، اشکالاتی نسبت به این استدلال شده که یک اشکال را در جلسه گذشته بیان کردیم. اشکال دوم آن مقداری که برای تمسک به قرآن لازم است آیات الاحکام و قوانینی است که به عمل مکلفین مربوط می‏شود؛

جلسه ۲۰ – PDF جلسه بیست ادله عدم تحریف- روایات (حدیث ثقلین) ۱۳۹۱/۱۱/۱۴ بحث در استدلال به روایات مبنی بر عدم تحریف در قرآن بود، عرض کردیم اولین روایتی که مورد استدلال قرار گرفته حدیث ثقلین است، در مورد استدلال به این حدیث دو وجه ذکر شده که وجه اول را در جلسه گذشته بیان کردیم. وجه دوم قول به تحریف مستلزم عدم امکان تمسک به کتاب است؛ یعنی می‏توانیم این وجه را در قالب یک قیاس استثنایی قرار دهیم به این نحو که اگر قرآن تحریف شده باشد امکان تمسک به کتاب نیست در حالی که امکان تمسک به کتاب الی یوم القیامة وجود دارد، نتیجه آنکه تحریف در قرآن راه ندارد، طبق آنچه در قیاس استثنایی جریان دارد،

جلسه ۱۹ – PDF جلسه نوزدهم ادله عدم تحریف- روایات ۱۳۹۱/۱۱/۰۷ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم به ادله اربعه برای عدم تحریف قرآن تمسک شده است، دلیل اول کتاب بود، عرض کردیم به دو آیه از آیات قرآن در این رابطه استدلال شده که این استدلال به همراه اشکالات و پاسخ‏های آن ذکر شد. بیانی را هم علامه طباطبایی ذکر کردند که گفتیم این بیان هم به دلیل اول ملحق می‏شود. دلیل دوم، روایات است و یکی از آن روایات حدیث ثقلین می‏باشد، گفتیم برای تقریب استدلال به حدیث ثقلین دو وجه ذکر شده که وجه اول را بیان کردیم. محصل وجه اول این بود که طبق ظاهر حدیث هم کتاب و سنت مستقلاً حجت‏اند و هم اثر عدم ضلالت

جلسه ۱۸ – PDF جلسه هجدهم ادله عدم تحریف – کتاب ۱۳۹۱/۱۱/۰۲ خلاصه جلسه گذشته بحث در ادله عدم تحریف بود، عرض کردیم به ادله اربعه بر عدم تحریف قرآن تمسک شده، دلیل اول آیاتی از قرآن بود که در این رابطه به دو آیه اشاره شد، استدلال به این دو آیه و اشکالاتی که بر استدلال به این دو آیه بود را ذکر کردیم و از آنها پاسخ دادیم. نتیجه این شد که دلیل اول (کتاب) تمام است و عدم تحریف در قرآن را ثابت می‏‏کند. بیان دیگر در استدلال به کتاب دلیل دیگری هم در اینجا وجود دارد که به کتاب وابسته است یعنی آیه‏ای از آیات قرآن نیست لکن مطالبی است که مبتنی بر اوصافی است که

جلسه ۱۷ – PDF جلسه هفدهم ادله عدم تحریف – کتاب (آیه دوم) ۱۳۹۱/۱۰/۱۰ بحث در اشکالات وارد بر استدلال به آیه حفظ بود، تا اینجا چهار اشکال بر استدلال به این آیه مورد بررسی قرار گرفت. اشکال پنجم بر فرض دلالت آیه حفظ را بر عدم تحریف بپذیریم، این آیه فقط عدم تحریف را نسبت به آیاتی که تا زمان نزول این آیه نازل شده ثابت می‏کند اما پس از این آیه هم آیات و سور زیادی نازل شده که مشمول آیه حفظ نیستند. آیه حفظ مکی است یعنی آنچه که ما تا اینجا نازل کردیم را حفظ می‏کنیم اما نسبت به آیاتی که پس از این زمان و در مدینه نازل شده که اکثر آیات هم می‏باشند اثبات

جلسه ۱۶ – PDF جلسه شانزدهم ادله عدم تحریف – کتاب (آیه دوم) ۱۳۹۱/۱۰/۰۴ اشکال دوم منظور از حفظ آن گونه که مستدل ادعا می‏کند، صیانت نیست، استدلال بر این پایه استوار است که حفظ به معنای صیانت قرآن از تحریف و تغییر دانسته شود لکن احتمال دارد که حفظ در این آیه به معنای علم باشد که در این صورت معنای آیه این می‏شود «انا نحن نزلنا الذکر و انا له لعالمون» که اگر این احتمال را در مورد این آیه بپذیریم این آیه دلالت بر عدم تحریف نخواهد داشت، همین که در حد احتمال هم مطرح شود نمی‏توان به این آیه بر مدعا استدلال کرد. این احتمال را میرزای قمی ذکر کرده است. [۱] پاسخ این احتمال اگر

جلسه ۱۵ – PDF جلسه پانزدهم ادله عدم تحریف – کتاب (آیه دوم) ۱۳۹۱/۱۰/۰۲ خلاصه جلسه گذشته بحث در ادله عدم تحریف در قرآن بود، عرض شد به ادله اربعه برای اثبات عدم تحریف در قرآن استناد شده است که ما به دلیل اول یعنی کتاب اشاره و در این زمینه یک آیه را ذکر و بررسی کردیم. آیه دوم: «إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَ إِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ» [۱] ؛ خداوند متعال در این آیه می‏فرماید: ما قرآن را نازل کردیم و آن را حفظ خواهیم کرد. این آیه به همراه تأکیداتی که در آن وارد شده بر حفظ قرآن از همه اموری که ممکن است به قرآن آسیب بزند از جمله تحریف و تغییر در قرآن دلالت می‏کند لذا

جلسه ۱۴ – PDF جلسه چهاردهم ادله عدم تحریف – کتاب (آیه اول) ۱۳۹۱/۰۹/۲۷ خلاصه جلسه گذشته بحث ما در دلیل اول بر عدم تحریف قرآن بود، عرض کردیم دلیل اول کتاب است یعنی به بعضی از آیات قرآن برای اثبات عدم تحریف استناد شده است. آیه اول آیه شریفه «إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا بِالذِّكْرِ لَمَّا جَاءَهُمْ وَ إِنَّهُ لَكِتَابٌ عَزِيزٌ* لاَ يَأْتِيهِ الْبَاطِلُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَ لاَ مِنْ خَلْفِهِ تَنْزِيلٌ مِنْ حَكِيمٍ حَمِيدٍ» [۱] بود که گفتیم بر طبق این آیه طبیعت باطل که با الف و لام جنس آمده به وسیله لا نفی شده و این دلالت می‏کند بر اینکه همه اقسام و مصادیق باطل از قرآن نفی شده و یکی از مصادیق باطل هم تحریف است لذا

جلسه ۱۳ – PDF جلسه سیزدهم ادله عدم تحریف – کتاب (آیه اول) ۱۳۹۱/۰۹/۲۵ موضوع بحث، تحریف قرآن بود. شبهات و ادله قائلین به تحریف مورد نقد و بررسی قرار گرفت، اکنون لازم است به مناقشات و اشکالاتی که به ادله قائلین به عدم تحریف وارد شده پاسخ داده شود، چون قائلین به عدم تحریف بر مدعای خودشان ادله‏ای را اقامه کرده‏اند، اشکالاتی از ناحیه قائلین به تحریف، متوجه این ادله شده است، بنابراین بعد از آنکه شبهات قائلین به تحریف و ادله آنها پاسخ داده شده مناسب است برای تکمیل بحث، اشکالاتی هم که آنها به این ادله یعنی ادله عدم تحریف وارد کرده‏اند پاسخ دهیم و برای این منظور باید ادله قائلین به عدم تحریف را هم ذکر

جلسه ۱۲ – PDF جلسه دوازدهم ادله تحریف – اعتبار ۱۳۹۱/۰۹/۱۸ تا اینجا چهار دلیل از ادله قائلین به تحریف را ذکر کردیم و در مورد این ادله بحث و بررسی به عمل آمد و معلوم شد که هیچ یک از این ادله قابل استناد نیست. دلیل پنجم: دلیل اعتبار مرحوم آخوند در کفایة الاصول این دلیل را مطرح کرده است. منظور از این عنوان این است که اعتبار، مساعد تحریف است. توضیح مطلب این است که با ملاحظه بعضی از آیات قرآن معلوم می‏شود که بعضاً ارتباطی بین اجزاء آن آیات وجود ندارد مثلاً گاهی بین صدر و ذیل یک آیه ارتباط نیست یا بین شرط و جزاء که در آیه ذکر شده ارتباط وجود ندارد و نفس این