فقه معاصر

جلسه ۱۸- PDF جلسه هجدهم  ۱. پول – اختلاف نظر بین صاحبان دیدگاه اول – ۱. نظریه قدرت خرید – ۲. نظریه ارزش اسمی        ۱۴۰۱/۰۹/۲۹     خلاصه جلسه گذشته عرض شد دو دیدگاه اصلی در مورد پول وجود دارد؛ یکی اینکه پول مال محسوب می‌شود، دوم اینکه پول سند مال محسوب می‌شود. به برخی از اقوال در هر دو دیدگاه اشاره کردیم؛ هم کسانی که پول را یک نوع مال می‌دانند و هم کسانی که پول را سند مال محسوب می‌کنند. البته مطلبی از قول قرضاوی نقل شد که ظاهرش این بود که این نظر، نظر خود اوست در حالی که قرضاوی نظرات غالب مذاهب اربعه اهل‌سنت را نقل کرده و اینکه آنان پول‌های کاغذی را سند

جلسه ۱۷ – PDF جلسه هفدهم ۱. پول – دو دیدگاه اصلی درباره چیستی پول    ۱۴۰۱/۰۹/۲۳         خلاصه جلسه گذشته عرض شد برای شناختن ماهیت پول باید ویژگی‌هایی که برای پول ذکر شده مورد بررسی قرار گیرد. این از آن جهت دارای اهمیت است که در مباحث فقهی به خصوص باید حقیقت و ماهیت پول معلوم شود؛ صرف اطلاق عنوان پول بر یک چیز کفایت نمی‌کند. اینکه مثل سایر عناوین ما اطلاق عرفی را برای تحقق موضوع کافی بدانیم، در این مورد این چنین نیست؛ لذا یک توضیح اجمالی برای حقیقت پول لازم است. عرض کردیم بعضی از ویژگی‌هایی که برای پول ذکر شده یا اکثر آنها مورد وفاق است. عمده اختلاف در یک خصوصیت است

جلسه ۱۶ – PDF جلسه شانزدهم  ۱. پول – اهمیت شناخت ماهیت پول – ویژگی‌های پول – موارد اتفاق و مورد اختلاف     ۱۴۰۱/۰۹/۲۲ اهمیت شناخت ماهیت پول عرض شد پول دارای خصوصیاتی است که این خصوصیات تقریباً مورد وفاق است، لکن در بعضی موارد آن اختلاف است. ما به وظایف و کارکردهای پول اشاره کردیم؛ البته تعریف و بیان ماهیت پول چه‌بسا از دید اقتصاددانان خیلی مهم نیست، اما از دید فقه‌پژوهان و فقها دارای اهمیت است. آنچه اقتصاددانان به دنبال آن هستند، بیشتر کارکردها و وظایف پول است؛ اینکه پول چه نقشی در اقتصاد دارد و چه کارکردهایی را باید از آن انتظار داشت؛ اما اینکه این پول ـ مخصوصا پول امروزی ـ چیست و ماهیت آن کدام است،

جلسه ۱۵ – PDF جلسه پانزدهم  ۱. پول – وظایف پول – نظر برگزیده – پشتوانه پول  ۱۴۰۱/۰۹/۰۹   وظایف و مأموریت‌های پول در مورد پول عرض شد انواعی دارد و تاریخچه آن را هم بیان کردیم و اشاره‌ای به تعریف آن داشتیم؛ اجمالاً چیستی آن را بیان کردیم. اما پول یک وظایف و مأموریت‌هایی را بر دوش می‌کشد. شاید در اینکه وظایف و مأموریت‌های پول با همه انواعش کدام است، اتفاق نظر وجود نداشته باشد؛ برخی این مأموریت‌ها را شش مورد، برخی پنج مورد و برخی چهار مورد و برخی سه مورد و برخی حتی دو مورد دانسته‌اند؛ ولی در همه اینها وجه مشترکی وجود دارد و برخی هم سایر موارد را به این قدر مشترک برمی‌گردانند. البته دو

جلسه ۱۴- PDF جلسه چهاردهم  ۱. پول – انواع پول – ماهیت پول     ۱۴۰۱/۰۹/۰۸               انواع پول در دو جلسه گذشته مختصری پیرامون تاریخچه پول سخن گفتیم و مراحل مختلف آن را مرور کردیم. با توجه به مراحلی که پول طی کرده، می‌توانیم یک دسته‌‌بندی برای پول ذکر کنیم. باز هم تأکید می‌کنم که شناخت پول و ماهیت و چیستی آن ولو به نحو اجمالی یک امر بسیار لازم و ضروری است در مباحث اقتصادی و بحث ما که رمز ارز می‌باشد. با توجه به آن مراحل می‌توانیم پول را به چهار نوع تقسیم کنیم؛ صرف نظر از تطوراتی که داشته، این چهار نوع پول تقریباً پا به عرصه وجود گذاشته‌اند. ۱. پول کالایی پول

جلسه ۱۳- PDF جلسه سیزدهم ۱. پول – تاریخچه پول – مرحله چهارم تا نهم ۱۴۰۱/۰۹/۰۲ ادامه بحث تاریخچه پول بحث در تاریخچه پول و سیر تطور پول از آغاز تا به امروز بود. عرض کردیم هشت یا نه مرحله در مورد پول طی شده تا به اینجا رسیده است. سه مرحله را در جلسه گذشته ذکر کردیم. مرحله چهارم مرحله چهارم که بشر به خاطر برخی مشکلات ناچار شد به آن رو بیاورد، این بود که برخی مراکز یا مکان‌ها مثل صرافی، طلا و نقره را از مردم به امانت می‌گرفتند و رسید به آنها می‌دادند. آن رسید در حقیقت یک گواهی بود بر اینکه این مقدار طلا یا نقره نزد این شخص به امانت گذارده شده است. آن

جلسه ۱۲- PDF جلسه دوازدهم  موضوع شناسی – رویکردهای چهارگانه نسبت به رمز ارزها – بررسی دو موضوع: پول و مال – ۱. پول – تاریخچه پول ۱۴۰۱/۰۹/۰۱                 رویکردهای چهارگانه نسبت به رمز ارزها بحث ما درباره موضوع‌شناسی تقریباً به پایان رسید؛ تنها یک مطلب باقی مانده که آن را هم عرض می‌کنیم و از این مبحث عبور می‌کنیم؛ و آن اینکه رمز ارز به‌هرحال پول محسوب می‌شود یا کالا یا یک دارایی نامشهود است؟ به طور کلی چهار موضع در رابطه با رمز ارزها از سوی کشورها اتخاذ شده است. لذا در مورد چیستی رمز ارز از این جهت اتفاق نظر وجود ندارد و هم از دید کارشناسان و هم از منظر

جلسه ۱۰ – PDF جلسه دهم موضوع شناسی –  توکن و تفاوت آن با رمز ارز – انواع توکن – مزایای رمز ارزها    ۱۴۰۱/۰۸/۱۷   توکن بحث در موضوع‌شناسی به درازا کشید و البته اجتناب‌ناپذیر بود؛ به هرحال برای اینکه بتوانیم بررسی دقیق فقهی درباره این موضوع داشته باشیم، ناچار هستیم ابعاد و زوایای مختلف این امر نوپدید را بشناسیم. گمان می‌کنم طی جلسات امروز و فردا این مسأله به پایان برسد و از هفته آینده بحث‌های حکم‌شناسی را آغاز کنیم. اصطلاحی که لازم است توضیحی درباره آن داده شود، «توکن» است؛ چون این اصطلاح در کنار رمز ارز زیاد به کار می‌رود و در موارد زیادی این دو را مترداف محسوب می‌کنند، اصطلاح توکن و رمز ارز به جای