خارج اصول

جلسه ۵۹ – PDF جلسه پنجاه و نهم بررسی ملازمه بین وجوب شرعی ذی المقدمه و وجوب شرعی مقدمه – مقام اول: مقتضای اصل عملی ۱۳۹۶/۱۱/۰۷   بررسی ملازمه بین وجوب شرعی ذی المقدمه و  وجوب شرعی مقدمه  بحث به اصل نزاع در مقدمه واجب رسید. یعنی این که آیا بین وجوب شرعی مقدمه و وجوب شرعی ذی المقدمه ملازمه است یا خیر؟ اصل نزاع در مقدمه واجب این بود که چنانچه وجوب ذی المقدمه شرعا ثابت شده باشد، (با فرض این که اتیان به مقدمه از نظر عقل حتمی و ضروری است و در این تردیدی نیست) آیا می توان کشف کرد که مقدمه نیز وجوب شرعی دارد یا خیر؟ پس بحث در این است که بین وجوب شرعی

جلسه ۵۸ – PDF جلسه پنجاه و هشتم ثمره نزاع در مقدمه واجب (بررسی کلام محقق عراقی) ۱۳۹۶/۱۱/۰۴    بررسی کلام محقق عراقی آخرین ثمره ای که در بحث از ثمره واجب بیان کردیم کلامی بود که محقق عراقی فرمودند. ایشان ضمن این که به نوعی این ثمره را در حدی که برخی پذیرفته اند انکار می کند اما در عین حال معتقد است در مواردی این ثمره عملی وجود دارد. دو مورد را از ایشان نقل کردیم. بررسی ثمره اول  ثمره اول درباره واجبات توصلی بود که اگر ما قائل به وجوب مقدمه شویم؛ چنان چه مقدمه به قصد قربت اتیان شود تبدیل به عبادت می شود. ولی اگر منکر وجوب مقدمه باشیم؛ واجب توصلی تبدیل به عبادت نمی

جلسه ۵۷ – PDF جلسه پنجاه و هفتم ثمره نزاع در مقدمه واجب – کلام محقق عراقی ۱۳۹۶/۱۱/۰۳   خلاصه جلسه گذشته  بحث در مورد ثمره ششم مربوط به نزاع در مقدمه واجب بود. ثمره ششم عبارت بود از این که علی القول بوجوب المقدمه چنان چه مقدمه به هر دلیلی عنوان حرمت پیدا کند ما نحن فیه از قبیل مسئله اجتماع امر و نهی می شود در حالی که بنائا علی القول بعدم وجوب المقدمة مسئله وارد در دایره اجتماع امر و نهی نمی شود و خود این که مسئله ای از مصادیق اجتماع امر و نهی باشد یا نباشد دارای ثمره عملی است. عرض کردیم محقق خراسانی چند اشکال به این ثمره کرده اند. دو اشکال محقق خراسانی

جلسه ۵۶ – PDF جلسه پنجاه و ششم ثمره نزاع در مقدمه واجب (بررسی ثمره ششم) ۱۳۹۶/۱۱/۰۲   ثمره ششم  محقق خراسانی نیز این ثمره را بیان کرده¬اند. اگر مقدمه واجب وجوب شرعی داشته باشد و قائل به وجوب مقدمه شویم، در صورتی که مقدمه حرام باشد و به جهتی متصف به وصف حرمت شود، اجتماع امر و نهی لازم می آید؛ یعنی این مسئله از مصادیق باب اجتماع امر و نهی می شود. اما اگر وجوب مقدمه را قبول نکنیم چنانچه به جهتی این مقدمه متعلق حکم حرمت واقع شود قهرا از موارد باب اجتماع امر و نهی نخواهد بود. این مورد به این دلیل بعنوان ثمره بیان شده که بر خود مسئله اجتماع امر و نهی ثمره مترتب

جلسه ۵۵ – PDF جلسه پنجاه و پنجم ثمره نزاع در مقدمه واجب (بررسی ثمره چهارم، پنجم) ۱۳۹۶/۱۱/۰۱   مروری بر مباحث گذشته در مورد نزاع در مقدمه واجب عرض کردیم ثمراتی ذکر شده و محل بحث و گفتگو واقع شده است. این ثمرات را بعضا محقق خراسانی ذکر کرده و قبول کرده و بعضی را نیز مورد اشکال قرار دادند. در جلسه قبل سه ثمره بیان شد. ثمره چهارم بنابر قول به وجوب مقدمه، نمی توانیم بر انجام مقدمه اجرت بگیریم. زیرا از قبیل اخذ اجرت بر واجب می شود. اما اگر قائل به عدم وجوب مقدمه شویم، می توانیم به خاطر انجام و اتیان مقدمه اجرت بگیریم. فرض کنید یک واجب نفسی دارای مقدماتی است. این مقدمات اگر

جلسه ۵۴ – PDF جلسه پنجاه و چهارم مباحث مقدماتی- مروری بر مباحث گذشته-مقدمات شش گانه- ثمره نزاع در مقدمه واجب (بررسی ثمره اول ۱۳۹۶/۱۰/۳۰    مروری بر مباحث گذشته در بحث مقدمه واجب تقریبا به نقطه حساس بحث رسیدیم؛ اگر چه بسیاری از مباحث گذشته نیز مباحث مهم و حساسی بود، اما تقریبا به مرحله ای رسیدیم که اساس این بحث برای آن منعقد شد. تا کنون هر چه بیان شد مباحث مقدماتی بود. واقعا مبحث مقدمه واجب از مباحثی است که بحث از مقدمه در آن خیلی بیشتر از بحث از ذی المقدمه اش می باشد. یک مثال روشن برای جایی که مقدمه بیشتر از ذی المقدمه است خود بحث مقدمه واجب است. از آغاز سال تحصیلی گذشته

جلسه ۵۳ – PDF جلسه پنجاه و سوم مباحث مقدماتی- مقدمه ششم: بررسی تبعیت وجوب مقدمه از ذی المقدمه در اطلاق و اشتراط- حق در ثمره اول نزاع بین ۱۳۹۶/۱۰/۲۷    در مورد ثمره ای که بر نزاع بین قول مشهور و صاحب فصول بیان شد عرض کردیم مقتضای تحقیق این است که ما صور واحتمالاتی که در این مقام قابل ذکر است را یک به یک مورد بررسی قرار دهیم و ببینیم در کدام یک از این احتمالات و صور این ثمره وجود دارد و در کدام یک این ثمره وجود ندارد. لذا اجمالا گفتیم نه به طور کلی این ثمره قابل پذیرش است و نه به طور کلی قابل رد. در بعضی از صور این ثمره وجود دارد

جلسه ۵۲ – PDF جلسه پنجاه و دوم مباحث مقدماتی- مقدمه ششم: بررسی تبعیت وجوب مقدمه از ذی المقدمه در اطلاق و اشتراط- حق در ثمره اول نزاع بین ۱۳۹۶/۱۰/۲۶   خلاصه جلسه گذشته بحث در ثمره نزاع بین مشهور و صاحب فصول بود. عرض کردیم ثمره ای نقل شده مبنی بر این که بنائا علی قول المشهور نماز کسی که مبتلا به واجب اهم شده مثل ازاله نجاست باطل است ولی طبق نظر صاحب فصول نماز کسی که مبتلا به واجب اهم شده اگر اهم را ترک کند و به مهم مبادرت کند صحیح است. این ثمره از سوی شیخ انصاری مورد اشکال قرار گرفت ایشان البته در دو مرحله این اشکال را بیان کردند. ایشان فرمودند: اگر به

جلسه ۵۱ – PDF جلسه پنجاه و یکم مباحث مقدماتی- مقدمه ششم: بررسی تبعیت وجوب مقدمه از ذی المقدمه در اطلاق و اشتراط- اشکال شیخ انصاری به ثمره ۱۳۹۶/۱۰/۲۵   خلاصه جلسه گذشته بحث در ثمره نزاع بین مشهور و صاحب  فصول در باب مقدمه موصله بود. عرض کردیم محقق خراسانی می فرمایند: طبق مبنای مشهور نماز کسی که ازاله نجاست را ترک کند، در حالی که وقت برای اقامه نماز داشته باطل است اما طبق مبنای صاحب فصول نماز این شخص صحیح است. توضیح دادیم که چگونه بر مبنای مشهور نماز این شخص باطل و بر مبنای صاحب فصول نماز صحیح است. اشکال شیخ انصاری به ثمره اول شیخ انصاری در مورد این ثمره اشکال کرده و آن را

جلسه ۵۰ – PDF جلسه پنجاه مباحث مقدماتی- مقدمه ششم: بررسی تبعیت وجوب مقدمه از ذی المقدمه در اطلاق و اشتراط- ثمره نزاع بین مشهور و ۱۳۹۶/۱۰/۲۴   ثمره نزاع بین مشهور و صاحب  فصول بعد از آن که نظر صاحب فصول مبنی بر وجوب غیری مقدمه موصله بیان شد، نوبت به بحث از ثمره نزاع و اختلاف بین مشهور و صاحب فصول می رسد. این که مشهور می گویند: مطلق مقدمه وجوب دارد (علی القول بالملازمه) و در مقابل صاحب فصول وجوب غیری را مختص مقدمه موصله می داند؛ چه ثمره ای بر این اختلاف مترتب است؟ آیا این اختلاف یک ثمره علمی دارد یا ثمره عملیه نیز بر آن مترتب است؛ به این معنا که آیا در فقه