خارج اصول

جلسه ۹۹ – PDF جلسه نود و نهم قسم سوم وضع- وضع اسماء اشاره و ضمائر (نظریه محقق اصفهانی و محقق خویی) ۱۳۹۲/۰۲/۰۳   خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در مورد معنای اسماء اشاره چندین نظریه وجود دارد؛ نظریه اول، نظریه مرحوم آخوند بود که اشکالاتی به این نظریه ایراد شده از جمله اشکالی که مرحوم آقای خویی به ایشان ایراد کرده‏اند، البته اشکال اول هم در لابلای کلمات مرحوم آقای خویی مثل نظائرش در بحث‏های گذشته، وجود دارد ولی این اشکال به نظر ما وارد نبود، اما اشکال دوم که از طرف مرحوم آقای خویی به مرحوم آخوند ایراد شد فی‏الجمله قابل قبول است. اشکال سوم نظریه مرحوم آخوند بر خلاف تبادر است، متبادر از اسماء اشاره این نیست

جلسه ۹۸ – PDF جلسه نود و هشتم قسم سوم وضع- وضع اسماء اشاره و ضمائر (نظریه محقق خراسانی) ۱۳۹۲/۰۲/۰۲   وضع اسماء اشاره و ضمائر در مورد اسماء اشاره و ضمایر هم اختلاف شده که آیا وضع آنها هم مانند وضع حروف، عام و موضوع‏له آنها خاص است یا اینکه وضع آنها عام و موضوع‏له آنها هم عام است؟ برای اینکه روشن شود وضع مبهمات چه قسمی از وضع است باید معنای آنها روشن شود تا بعد مشخص شود که کیفیت وضع مبهمات چگونه است، در این رابطه چندین قول وجود دارد: ۱- نظریه محقق خراسانی ایشان نظیر آنچه را در باب حروف فرموده در مورد اسماء اشاره و ضمایر هم ذکر کرده و می‏فرماید: همان گونه که وضع

جلسه ۹۷ – PDF جلسه نود و هفتم قسم سوم وضع- وضع هیئات- بررسی کلام محقق عراقی در فرق مرکبات تامّه و ناقصه- وضع مرکبات ناقصه ۱۳۹۲/۰۲/۰۱   خلاصه جلسه گذشته بحث در کلام محقق عراقی پیرامون فرق بین مرکبات تامّه و ناقصه بود، عرض کردیم ایشان ضمن اینکه مرکبات تامّه و ناقصه را در یک امر مشترک می‏داند اما در عین حال به دو تفاوت بین این دو قسم از جُمل اشاره می‏کند، فرق اول اینکه مرکبات تامّه از ایقاع نسبت حکایت می‏کنند لکن مرکبات ناقصه از وقوع نسبت حکایت دارند، تفصیل این فرق در جلسه گذشته بیان شد. فرق دوم هم این بود که محکی مرکبات تقییدیه و ناقصه ذات ماهیت است که هم قابلیت وجود و هم

جلسه ۹۶ – PDF جلسه نود و ششم قسم سوم وضع- وضع هیئات- مؤید نظر مختار ۱۳۹۲/۰۱/۳۱   خلاصه جلسه گذشته بحث در انظار مختلف پیرامون وضع هیئات بود، ابتدائاً‌ پیرامون هیأت جمل تامّه بحث کردیم و گفتیم جمل تامّه بر دو قسم خبریه و انشائیه است، چند قول در رابطه با جمل خبریه و انشائیه گفته شد و مورد نقد و بررسی قرار گرفت و نتیجه این شد که حق در مسئله آن است که معنای جملات خبریه و انشائیه از حیث موضوع‏له یکی است لکن تفاوتی که بین آنها وجود دارد خارج از موضوع‏له آنهاست، درباره اقسام جمل خبریه و انشائیه هم بحث کردیم، نظر ما به تبع امام (ره) این شد که در جملات اسمیه خبریه‏ای که

جلسه ۹۵ – PDF جلسه نود و پنجم قسم سوم وضع- وضع هیئات- نظریه امام (ره) در جمل انشائیه ۱۳۹۲/۰۱/۲۱   خلاصه جلسه گذشته بحث در نظریه امام (ره) پیرامون هیئات جمل تامّه بود،‌ عرض کردیم جُمل تامّه بر دو قسم است؛ جمله خبریه و جمله انشائیه، موضوع بحث این بود که آیا هیأت جمله خبریه و هیأت جمله انشائیه از نظر معنی و موضوع‏له مختلفند یا متّحد؟ و اگر مختلفند به چه معناست و اگر متّحدند به چه معناست؟ چندین نظریه را در این رابطه مورد بحث و بررسی قرار دادیم، نظریه آخر نظریه امام (ره) است، عرض کردیم ایشان در مورد جملات خبریه معتقدند آن دسته از جملات خبریه‏ای که حروف و ادات در آنها بکار برده شده

جلسه ۹۴ – PDF جلسه نود و چهارم قسم سوم وضع- وضع هیئات – نظریه امام (ره) در جمل انشائیه ۱۳۹۲/۰۱/۲۰   خلاصه جلسه گذشته بحث درباره نظریه پنجم پیرامون هیئات جمل خبریه و انشائیه بود، عرض کردیم امام (ره) در این رابطه نظری دارند که مختار ما هم همین نظر است، نظر ایشان را در باب جملات خبریه در جلسه گذشته عرض کردیم، محصل نظر ایشان در باب جملات خبریه این شد که هیئت جمل خبریه برای دلالت بر اتحاد و هوهویت تصدیقیه بین موضوع و محمول وضع شده، در مقابل هوهویت تصوریه که در مرکبات ناقصه مطرح می‏شود لذا اینکه مشهور گفته‏اند جملات خبریه برای حکایت از نسبت وضع شده‏اند صحیح نیست، این نظر مبتنی بر مقدمه‏ای درباره

جلسه ۹۳ – PDF جلسه نود و سوم قسم سوم وضع- وضع هیئات- نظریه امام (ره) در جُمل خبریه ۱۳۹۲/۰۱/۱۹   تا اینجا چهار نظریه درباره معنای جمله خبریه و انشائیه را بیان کردیم و تقریباً هر چهار نظر به نوعی مورد نقد و اشکال واقع شد، البته نظر مرحوم آخوند در اینکه معنای جمله خبریه و انشائیه یکی است، فی‏الجمله رد نشد اما اینکه آن معنی چیست ما با ایشان اختلاف نظر داریم. نظریه پنجم: نظر امام (ره) مقدمه نظریه امام (ره) که نظر مختار هم می‏باشد مبتنی است بر مقدمه‏ای مربوط به قضایا که امام (ره) بر تکیه با همین مقدمه به نظریه مشهور هم اشکال کرده‏اند، ما در مقام بررسی نظریه مشهور این مقدمه را در حدی

جلسه ۹۲ – PDF جلسه نود و دوم قسم سوم وضع- وضع هیئات- بررسی نظر محقق خویی ۱۳۹۲/۰۱/۱۸   خلاصه جلسه گذشته در مورد معنای جُمل تامّه یعنی جمله خبریه و انشائیه نظریات مختلفی بیان شد، نظریه چهارم نظریه مرحوم آقای خویی بود، محصل فرمایش ایشان این بود که جمله خبریه برای ابراز قصد حکایت وضع شده و جمله انشائیه برای ابراز یک اعتبار نفسانی وضع شده است، بر این اساس هم جمله خبریه و هم جمله انشائیه دال بر ابراز یک امر نفسانی هستند ولی در جمله خبریه آن امر نفسانی عبارت از قصد حکایت است و در جمله انشائیه آن امر نفسانی، اعتبار است، پس فرق بین این دو جمله در متعلق ابراز است و الا در اصل

جلسه ۹۱ – PDF جلسه نود و یکم قسم سوم وضع- وضع هیئات- نظر محقق خویی ۱۳۹۲/۰۱/۱۷   مروری بر مباحث گذشته بحث در وضع هیئات بود، با توجه به اینکه فاصله‏ای نسبتاً طولانی بین این جلسه و جلسات گذشته پیش آمده، اجمالی از مباحث گذشته را عرض می‏کنیم و سپس به ادامه مباحث می‏پردازیم. بعد از اینکه در مورد حروف بحث کردیم که آیا از قسم سوم وضع یعنی وضع عام و موضوع‏له خاص محسوب می‏شود یا نه نوبت به بحث از هیئات رسید. در مورد حروف در دو مقام بحث کردیم؛ یکی بحث از معانی حرفیه و دیگری در مورد وضع حروف بود که گفتیم وضع حروف از کدام یک از اقسام اربعه وضع است. در مورد هیئات

جلسه ۹۰ – PDF جلسه نود وضع هیئات- اشکال امام (ره) به نظر مشهور درباره جمله خبریه و انشائیه ۱۳۹۱/۱۲/۲۳   خلاصه جلسه گذشته بحث پیرامون اشکالات امام (ره) به نظر مشهور در باب جملات خبریه و انشائیه بود، عرض کردیم امام مقدمه‏ای را بیان کردند و در ضمن این مقدمه چند مطلب ذکر کرده‏اند، مطلب اول این بود که قضایا به دو قسم حملیه به حمل اولی ذاتی و حملیه به حمل شایع صناعی تقسیم می‏شوند و هر کدام از این دو قسم هم خودشان دارای دو قسم هستند که ما امثله این اقسام را در جلسه گذشته ذکر کردیم. مطلب دوم این بود که قضایا از جهت دیگری به سه قسم تقسیم می‏شوند که عبارتند از: قضایای محکیه،