دروس خارج

جلسه ۴۴ – PDF جلسه چهل و چهارم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی- واجب مطلق و مشروط-ادله عدم امکان رجوع قید به هیئت- اشکال چهارم و پنجم و ششم و بررسی آن ها ۱۳۹۵/۱۰/۱۵ بحث پیرامون دلیل اول قائلین به عدم امکان رجوع قید به هیئت بود. دلیل اول قائلین به این قول که توسط مرحوم شیخ انصاری بیان شده بود مورد اشکال واقع گردید. تا کنون سه اشکال به این دلیل بیان و مورد بررسی قرار گرفت. اشکال چهارم محقق اصفهانی می فرماید: جزئیت در مورد هیئت و به طور کلی معانی حرفیه به معنای متقوم بودن به طرفین است. یعنی وقتی گفته می¬شود هیئت «أکرم» (یعنی هیئت امر که دال بر وجوب است) جزیی است به این معنا است

جلسه ۴۳ – PDF جلسه چهل و سوم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی- واجب مطلق و مشروط- ادله عدم امکان رجوع قید به هیئت- دلیل اول، دوم، سوم و بررسی آن ها ۱۳۹۵/۱۰/۱۴ خلاصه جلسه گذشته بحث پیرامون ادله عدم امکان رجوع قید به هیئت می¬باشد و در جلسه قبل بیان شد که چند دلیل بر این مدعا اقامه شده است. دلیل اولی که توسط مرحوم شیخ انصاری اقامه گردیده، این بود که هیئت یک معنای حرفی دارد و معنای حرفی نیز یک جزیی حقیقی است چون وضع در حروف و هیئات به نحو عام و موضوع له خاص است، لذا قابل تقیید نمی باشند. به عبارت دیگر مفاهیم و معانی قابل تقیید می باشند که فی¬الجمله از یک کلیت و

جلسه ۴۲ – PDF جلسه چهل و دوم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی- واجب مطلق و مشروط- ادله عدم امکان رجوع قید به هیئت- دلیل اول و بررسی آن ۱۳۹۵/۱۰/۱۳ خلاصه جلسه گذشته همانطور که در جلسه قبل بیان شد اختلاف بین مرحوم شیخ انصاری و مشهور در رجوع قید یا شرط به هیئت یا ماده است. همچنین بیان گردید که این نزاع مربوط به مقام ثبوت و امکان است. از آن جایی که بعضی از دوستان در این باره سوال کردند جهت روشن شدن مطلب توضیح بیشتر می دهم تا دقیقا معلوم شود این نزاع در چه محدوده¬ای و بر چه پایه¬ای استوار است. توضیح محل نزاع اصل این مسئله مربوط به بعضی ادله ای است که در آن¬ها قید

جلسه ۴۱ – PDF جلسه چهل و یکم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی- واجب مطلق و مشروط- تحریر محل نزاع ۱۳۹۵/۱۰/۱۲  در بحث واجب مطلق و واجب مشروط قبل از ورود به اصل بحث، گفتیم چند مطلب به عنوان مقدمه لازم است بیان شود. سه مقدمه دیروز بیان شد. مقدمه چهارم واجبات «بالاضافة الی شئ» مطلق و «بالاضافة الی شئ آخر» مقید هستند. لذا ممکن نیست واجبی باشد که نسبت به همه چیز مطلق یا مشروط باشد. مثلا نماز به عنوان یک واجب هم مطلق است هم مشروط، از یک طرف در رابطه با بعضی از امور مثل وقت مشروط است و بدون وقت نماز واجب نمی¬شود. اما نسبت به احرام مطلق است. همچنین حج که نسبت به استطاعت مشروط است

جلسه ۴۰ – PDF جلسه چهل مقدمه واجب- واجب مطلق و مشروط- مقدمات ۱۳۹۵/۱۰/۱۱ مروری بر مباحث گذشته موضوع کلی بحث عبارت است از مقدمه واجب، و همانطور که بیان شد محقق خراسانی مطالبی را به عنوان مقدمه بیان نمودند. هرچند بیان مطالب به این گستردگی مورد نیاز نبود، اما بخشی از آن مطالب باید ذکر می شد و بخش دیگر نیز مطالب مفیدی بود که تعرض به آن¬ها خالی از فائده نبود. همانطور که بیان شد برای مقدمه به اعتبارت مختلف چهار تقسیم بیان شده است: ۱: مقدمه داخلیه و خارجیه. ۲: مقدمه عقلیه، شرعیة، عادیة. ۳: مقدمه صحت، مقدمه وجود، مقدمه وجوب، مقدمه علمیه. ۴: مقدمه مقارنه، متاخره، متقدمه. این چهار تقسیم، مطالبی بودند که تا کنون در

جلسه ۳۹ – PDF جلسه سی و نهم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی – تقسیم چهارم: مقدمه متقدمه، مقارنه، متاخره- جهت اول: صحت تقسیم- بررسی تعمیم اشکال شرط ۱۳۹۵/۱۰/۰۱ تعمیم اشکال شرط متاخر به شرط متقدم نکته¬ای از مباحث مربوط به شرط متاخر در جهت اولی(صحت تقسیم) باقی مانده که پس از بررسی آن جهت دوم بحث شرط متاخر را مورد بررسی قرار می دهیم. همانطور که در ابتدای بحث تقسیم مقدمه به مقدمه مقارنه، متقدمه و متاخرة بیان شد، نسبت به مقدمه متاخره اشکالاتی مطرح شده است که مهمترین آن ها اشکال عقلی تاثیر معدوم فی الموجود است. آن چه تا کنون مورد بررسی قرار گرفت بررسی امکان عقلی شرط متاخر بود که آیا عقلا ممکن است یا خیر؟ همانطور

جلسه ۳۸ – PDF جلسه سی و هشتم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی – تقسیم چهارم: مقدمه متقدمه، مقارنه، متاخره- جهت اول: صحت تقسیم-بررسی امکان اثباتی ش ۱۳۹۵/۰۹/۳۰ نتیجه بحث در شرط متاخر به حسب مقام ثبوت از آن چه تا کنون درباره شرط متاخر بیان شد، مشخص گردید که حق در این مقام این است که تاخر شرط از مشروط ثبوتا در همه اقسام ممکن است و فرقی نمی کند که شرط از شرایط مامور به باشد یا شرایط حکم تکلیفی و حکم وضعی. لذا التزام به شرط متاخر مخالفت با قاعده عقلیه امتناع تاثیر معدوم فی  الموجود محسوب نمی شود. به این دلیل که احکام از سنخ امور اعتباریه می باشند، لذا هیچ مانعی ندارد که مثلا خداوند متعال

جلسه ۳۷ – PDF جلسه سی و هفتم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی – تقسیم چهارم: مقدمه متقدمه، مقارنه، متاخره- جهت اول: صحت تقسیم- بررسی کلام محقق نایی ۱۳۹۵/۰۹/۲۹ ادامه بررسی کلام محقق نایینی بحث پیرامون بررسی کلام محقق نایینی بود که در جلسه قبل سه موضع از کلام ایشان را مورد بررسی قرار دادیم و اشکالات آن را بیان کردیم. موضع چهارم محقق نایینی می فرمایند: اگر قضایا به نحو قضایای حقیقیه باشند، مانند مجعولات شرعی، امتناع و استحاله تأخر شرط یک امر بدیهی است که نیاز به اقامه برهان ندارد. همانطور که در جلسات قبل بیان شد ایشان در بخش دوم کلام خود بعد از بیان فرق بین قضایای حقیقیه و خارجیه و اینکه احکام شرعیه به نحو قضایای

جلسه ۳۶ – PDF جلسه سی و ششم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی – تقسیم چهارم: مقدمه متقدمه، مقارنه، متاخره- جهت اول: صحت تقسیم- بررسی کلام محقق نایی ۱۳۹۵/۰۹/۲۸  مروری بر جلسات گذشته بحث پیرامون مشکل شرط متاخر و محاذیری که بواسطه التزام به شرط متاخر حادث می شوند بود. بعد از بیان راه حل های هشت گانه، کلام محقق نایینی که مشتمل بر دو بخش و یک تتمه بود را بیان کردیم که محصل نظر ایشان در دو بخش عبارت بود از: یکی این که نزاع در شرط متاخر تنها مربوط به شرائط تکلیف و وضع است و سایر امور و شرایط از محل نزاع خارج می باشند، حال یا از این باب که امتناع تاخر شرط و علت در

جلسه ۳۵ – PDF جلسه سی و پنجم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی – تقسیم چهارم: مقدمه متقدمه، مقارنه، متاخره- جهت اول: صحت تقسیم- تتمه کلام محقق نایین ۱۳۹۵/۰۹/۲۴ مروری بر جلسات گذشته بحث پیرامون کلام محق نایینی درباره شرط متاخر بود و همانطور که بیان شد کلام ایشان شامل دو بخش است: بخش اول: مربوط به تبیین محل نزاع در شرط متاخر بود که فرمودند: آن چه در نزاع در شرط متاخر داخل است، فقط شرائط تکلیف و شرائط وضع است ولی شرائط مامور به مثل علل غائیه یا فائته، علل عقلیه و عناوین انتزاعیه مثل تقدم و تاخر از محل نزاع خارج می باشند. بخش دوم: با ذکر سه مطلب محقق نایینی به این نتیجه رسیدند که شرط مؤخر