سایر دروس

جلسه چهاردهم – آیه ۳۵ – بخش اول – معنای جنت – بررسی ادله قول اول – مؤیدات و معبدات زمینی بودن جنت

جلسه ۱۴ – PDF جلسه چهاردهم آیه ۳۵ – بخش اول – معنای جنت – بررسی ادله قول اول – مؤیدات و معبدات زمینی بودن جنت ۱۳۹۹/۰۸/۲۷ خلاصه جلسه گذشته بحث درباره مراد و مقصود از جنت در آیه ۳۵ بود. عرض کردیم چهار قول یا احتمال در اینجا وجود دارد و ما تقریبا ادله یا شواهد هر یک از این احتمالات و اقوال را ذکر کردیم. حال می‌خواهیم ببینیم مقتضای تحقیق در مسئله چیست؟ آیا منظور از این جنت، جنۀ الخلد است؟ یا باغی از باغ های زمینی است؟ یا یک جنت معنوی که با جنۀ الخلد هم متفاوت است؟ و یا اینکه باید متوقف شویم چون هر یک از این‌ها شواهدی برای خود دارند؟ به نظر می‌رسد این

جلسه سوم – روش تفسیری اجتهادی

جلسه ۳ – PDF جلسه سوم روش تفسیری اجتهادی ۱۳۹۳/۰۸/۲۶   خلاصه جلسه گذشته بحث ما درباره تعریف روش تفسیری اجتهادی بود، عرض کردیم در قدم اول باید معنای روش اجتهادی معلوم شود و اینکه آیا روش اجتهادی همان روش تفسیری عقلی است یا با هم تفاوت دارند؟ گفتیم در اصطلاح مشهور روش اجتهادی عبارت است از استفاده از نیروی فکر و عقل و اندیشه به عنوان ابزاری برای کشف مقاصد خداوند متعال در آیات قرآن، این اصطلاح اگر پذیرفته شود و نقش عقل را محدود به همین مقدار بدانیم طبیعتاً روش تفسیری عقلی طبق این اصطلاح یک دامنه محدودتری پیدا می‏کند و این دو (روش اجتهادی و عقلی) مساوی و مساوق هم خواهند بود اما گفتیم شاید نتوانیم به

جلسه دوم – روش تفسیری اجتهادی

جلسه ۲ – PDF جلسه دوم روش تفسیری اجتهادی ۱۳۹۳/۰۸/۲۵   خلاصه جلسه گذشته در بحث از روش‏های تفسیری عرض کردیم دو روش تفسیری اصلی وجود دارد؛ یکی روش تفسیری نقلی (مأثور) دوم روش تفسیری عقلی. روش تفسیری نقلی در واقع شامل تفسیر آیات به آیات و آیات به روایات (نزد شیعه) و تفسیر آیات به آیات و روایات و نظر صحابه و تابعین (نزد اهل سنت) می‏شود. البته تفسیر نقلی از آنجا که نزد شیعه بیشتر تأکید بر روایات شده بعضاً به معنای خاصش به تفسیر روایی هم شهرت پیدا کرده است. رأی صحابه و تابعین به نظر ما (شیعه) در تفسیر دخالتی ندارد، بلکه آنچه نزد ما معتبر است بیانی است که از پیامبر (ص) در رابطه با

جلسه سیزدهم – آیه ۳۵ – بخش اول – معنای جنت – اقوال چهار گانه

جلسه ۱۳ – PDF جلسه سیزدهم آیه ۳۵ – بخش اول – معنای جنت – اقوال چهار گانه ۱۳۹۹/۰۸/۲۶ تفسیر بخش اول آیه ۳۵ بعد از بیان مفاد کلی آیه و مفردات آیه، می‌رسیم به تفسیر و توضیح مطالبی که در این آیه بیان شده است. عرض کردیم این آیه دو بخش دارد که بخش اول آن امر به سکونت در جنت به همراه حوا است. دوم نهی از نزدیک شدن به آن درخت ممنوعه است. در اینجا خیلی از امور باید روشن شود مثل اینکه منظور از جنت چیست؟ اینکه امر به سکونت در این جنت شده، این جنت به چه معنا است؟ اینکه دستور داده شده هر چه می‌خواهید بخورید: «کلا منها…» معنایش چیست؟ اینکه به این درخت

جلسه پانزدهم – قلمرو قاعده – ب) حقوق اختصاصی مردم – مورد اول: قصاص

جلسه ۱۵ – PDF جلسه پانزدهم قلمرو قاعده – ب) حقوق اختصاصی مردم – مورد اول: قصاص ۱۳۹۹/۰۸/۲۵   خلاصه جلسه گذشته بحث در قلمرو قاعده جبّ بود و اینکه این قاعده چه محدوده ای را در بر می‌گیرد. بر اساس تقسیم بندی ای که برای موارد تحت پوشش این قاعده ذکر کردیم، بخش اول حقوق اختصاصی خداوند تبارک و تعالی بود. گفته شد خود این بخش دو قسم دارد: یک قسم آن دسته از حقوقی است که مختص به خداوند تبارک و تعالی است و از معتقدات شخص کافر هم محسوب نمی‌شده، یعنی او در دین خودش ذمه خودش را مشغول به آن تکالیف و حقوق نمی‌دانسته. قسم دوم آن دسته از حقوقی است که اختصاصا مربوط به خداوند

جلسه چهاردهم – قلمرو قاعده – الف) حقوق اختصاصی خداوند – مقتضای تحقیق در مورد ششم (اسباب تحریم نکاح) – قسم دوم از حقوق

جلسه ۱۴ – PDF جلسه چهاردهم قلمرو قاعده – الف) حقوق اختصاصی خداوند – مقتضای تحقیق در مورد ششم (اسباب تحریم نکاح) – قسم دوم از حقوق ۱۳۹۹/۰۸/۲۴   خلاصه جلسه گذشته بحث در حقوق اختصاصی خداوند بود که چنانچه این حقوق از ناحیه کافر نادیده گرفته شود و توجه نشود، آیا پس از اسلام این حقوق ثابت است یا خیر؟ گفتیم این حقوق بر دو قسم اند. قسمی از آن‌ها حقوقی هستند که در دین کافر پذیرفته نشده و جزء معتقدات او محسوب نمی‌شود. و قسمی از این حقوق، آن‌هایی هستند که در اعتقادات کافر هم به عنوان چیزی که بر آن اثر مترتب می‌شود شناخته می‌شود. در قسم اول ما شش مورد را مورد بررسی قرار دادیم که

شرح رساله حقوق – جلسه سی و چهارم – تأثیر افعال اعضا بر روح و نفس آدمی

جلسه ۳۴ – PDF جلسه سی و چهارم تأثیر افعال اعضا بر روح و نفس آدمی ۱۳۹۹/۰۸/۲۱ تأثیر افعال اعضا بر روح و نفس آدمی عرض شد بعد از بیان حق خداوند، امام سجاد(ع) فرمود: «و أما حق نفسک»، اینکه حق نفس تو بر تو چیست. این جمله امام سجاد(ع) را توضیح دادیم که اساساً منظور از حق نفس چیست و چگونه می‌توان این حق را استیفا کرد. کمال انسانی آن حقی است که باید به دنبالش بود و مهم‌ترین طریق و وسیله رسیدن به این کمال هم این است که ما با تکیه بر فطرت خودمان و پیروی از راهنمایان و انسان‌های کامل (انبیا و اولیا)، در نقشه راهی که آنها برای ما ترسیم کرده‌اند، یعنی در چهارچوب شریعت،

جلسه دوازدهم – آیه ۳۵ – مفردات آیه

جلسه ۱۲- PDF جلسه دوازدهم آیه ۳۵ – مفردات آیه ۱۳۹۹/۰۸/۲۱ مفردات آیه قرار شد که درباره مفردات این آیه کمی سخن بگوییم و بعد سراغ تفسیر این آیه برویم که عرض کردیم دو بخش دارد. ۱. «قُلنا» اولین کلمه ای که در این آیه ذکر شده، کلمه «و قُلنا» است. اگر در خاطرتان باشد، خداوند متعال در این آیات با «قالَ» شروع کرد. مانند: «و إذ قالَ رَبُّکَ للملائکۀ» و «قالَ إنّی أعلَمُ ما لا تَعلَمون»، «و قالَ أنبئهُم بأسماء هولاء». اما از آیه ۳۴ تعبیر خداوند تبارک و تعالی به ضمیر متکلم برگشت. یعنی قالَ تبدیل شد به قُلنا، آنهم متکلم مع الغیر. همان معنایی که در مورد قُلنا در آیه ۳۴ گفتیم، اینجا هم در مورد قُلنا

جلسه یازدهم – آیه ۳۵ – مضمون کلی آیه – ارتباط این آیه با آیات قبل و بعد

جلسه ۱۱ – PDF جلسه یازدهم آیه ۳۵ – مضمون کلی آیه – ارتباط این آیه با آیات قبل و بعد ۱۳۹۹/۰۸/۲۰ مضمون کلی آیه ۳۵ بحث ما در آیه ۳۵ سوره بقره است. آیه این است: «و قلنا یا آدم اسکن أنتَ و زوجُکَ الجَنَّۀ و کلا منها رَغَدا حیثُ شئتُما و لا تَقرَبا هذه الشَجَرَۀ و تکونا منَ الظالمین». ترجمه این آیه روشن است. میفرماید: گفتیم که ای آدم تو و همسرت در بهشت آرام بگیرید و هر نوع تصرفی می‌خواهید در آنجا انجام دهید و از آن به فراوانی از هر جا که خواستید بخورید لکن نزدیک این درخت نشوید که آنگاه از ستمگران خواهید بود. این آیه در واقع مربوط به جریانات بعد از سجده ملائکه

جلسه دهم – آیه ۳۴ – بخش دوم – مؤیدات روایی بخش دوم

جلسه ۱۰ – PDF جلسه دهم آیه ۳۴ – بخش دوم – مؤیدات روایی بخش دوم ۱۳۹۹/۰۸/۱۹ خلاصه جلسه گذشته تقریبا بخش دوم آیه ۳۴ سوره بقره را هم به پایان رساندیم. یعنی بحث هایی که در ذیل آیه ۳۴، هم در بخش اول و هم در بخش دوم می‌بایست طرح بشود را متعرض شدیم و نکاتی که به نظر می‌رسید اهمیت بیشتری دارد را ذکر کردیم. در بخش اول بحث سجده نسبت به آدم و مسائل مربوط به سجده بود، بخش دوم هم مربوط به إباء و استکبار ابلیس از سجده در برابر انسان بود. آنچه که در بخش دوم گفتیم، عمدتا پیرامون این موضوع بود که ابلیس به دلیل استکبار و کفرش از سجده در برابر آدم خودداری