دروس خارج

جلسه ۵ – PDF جلسه پنجم ضد – بررسی ثمره عملی – کلام محقق نایینی و بررسی آن ۱۳۹۷/۰۷/۱۰   خلاصه جلسه گذشته بحث در این بود که آیا بین قول به اقتضاء و عدم اقتضاء ثمره عملیه‌ای می‎باشد یا خیر؟ یعنی آیا بر نزاع و اختلاف بین قائل شدن به این که امر به شئ مقتضی نهی از ضد است یا این‎که امر به شئ مقتضی نهی از ضد نیست، ثمره عملیه‌ای مترتب می شود یا خیر؟ محقق خراسانی فرمودند: این بحث دارای ثمره عملیه است و آن این که، اگر قائل به اقتضاء شویم، در ضد خاص عبادی باید قائل به فساد و بطلان شویم و اگر قائل به عدم اقتضاء شویم، عمل عبادی که ضد خاص به

جلسه ۴ – PDF جلسه چهارم ضد – بررسی ثمره عملی – طریق دوم برای انکار ثمره و بررسی آن ۱۳۹۷/۰۷/۰۹   خلاصه جلسه گذشته برای بحث از «امر به شئ مقتضی نهی از ضد می باشد یا خیر»؟ ثمره ای عملی بیان شده که محل نقض و اشکال قرار گرفته است. ثمره عملی: اگر قائل به اقتضاء شویم، در ضد خاص عبادی مثل نماز که ضد ازاله می¬باشد، اگر ازاله ترک شود، موجب بطلان نماز است؛ ولی اگر قائل به عدم اقتضاء شویم نتیجه اش این است که در حالی که ازاله واجب بوده اگر اتیان به نماز شود، نماز صحیح است. پس طبق یک قول اگر مکلف در حالی که باید از مسجد ازاله نجاست کند نماز بخواند،

جلسه ۳ – PDF جلسه سوم ضد – ثمره عملی بحث اقتضاءامر به شئ نسبت به نهی از ضد ۱۳۹۷/۰۷/۰۸   خلاصه جلسه گذشته ثمره عملی بحث اقتضاء امر به شئ نسبت به نهی از ضد برای بحث از این که آیا امر به شئ مقتضی نهی از ضد می باشد یا خیر؟ ثمره ای عملی بیان شده که عبارت است از این که، طبق نظر قائلین به اقتضاء اگر ضد خاص عبادت باشد، عبادت فاسد و باطل است. اما طبق نظر قائلین به عدم اقتضاء این عبادت فاسد و باطل نیست. اگر امر به شئ مقتضی نهی از ضد خاص باشد و آن ضد خاص یک عمل عبادی باشد، مجرای این ثمره است که ما مثال به ازاله و

جلسه ۲ – PDF جلسه دوم ضد – ثمره عملی بحث اقتضاءامر به شئی نسبت به نهی از ضد ۱۳۹۷/۰۷/۰۷    ثمره عملی بحث اقتضاء امر به شئ نسبت به نهی از ضد نظر مختار در بحث از ضد این شد که امر به شئ نه مقتضی نهی از ضد خاص است و نه مقتضی نهی از ضد عام است. تنها یک مسئله باقی مانده که دروازه ورود به بحث ترتب می باشد و آن نیز بحث از ثمره مسئله ضد است. این بحث که امر به شئ مقتضی نهی از ضد می باشد یا خیر؛ آیا ثمره ای دارد یا ندارد؟ آیا این بحث صرفاً یک بحث علمی است یا ثمره عملی نیز دارد؟ اگر شخصی قائل به اقتضاء

جلسه ۱ – PDF جلسه اول تذکر اخلاقی (برتری عالم عامل بر عابد) ۱۳۹۷/۰۷/۰۴   برتری عالم عامل بر عابد در جلسه قبل مطالبی درباره وجه اهمیت علم و برتری عالم و فقیه نسبت به عابد بیان شد. رسول خدا (ص) در روایتی می فرمایند: «فَقِيهٌ‏ وَاحِدٌ أَشَدُّ عَلَى‏ الشَّيْطَانِ‏ مِنْ‏ أَلْفِ‏ عَابِد» ؛ وجود یک فقیه بر شیطان، شدیدتر و سخت تر و مشقت بارتر است از وجود بیش از هزار عابد. اگر هزار عابد کار شیطان را سخت می کنند یک فقیه از هزار عابد بر شیطان گران تر است. در این جلسه اشاره¬ای می کنم به این که عالمی این ارزش و برتری را دارد، عالمی در روز قیامت می تواند شفاعت کند، عالمی اشد بر شیطان

جلسه ۱۰۵ – PDF جلسه صد و پنجم مسأله ۱۴– تکمله: راههای دیگر جلوگیری از بارداری- ب) راههایی که موجب عقم می‎شوند- بررسی ادله حرمت- جمع بندی- کنترل جمعیت(اقوال و انظار) ۱۳۹۸/۰۲/۰۹           جمع بندی بر حرمت عقیم سازی یا بستن لوله مردان و زنان که منجر به عقم دائمی می‌شود، چهار دلیل اقامه شد. یکی حرمت اضرار به نفس که شامل این روش می‌شود. دوم آیه ۱۱۹ سوره نساء که تقریب استدلال به آن و اشکال آن بیان شد؛ سوم روایات مربوط به حرمت اخصاء و چهارم اجماع. مجموع این ادله را ملاحظه فرمودید. در مورد دلیل اول عرض کردیم این دلیل هم نیاز به اثبات کبروی دارد و هم اثبات صغروی. در ناحیه کبری

جلسه ۱۰۴ – PDF جلسه صد و چهارم مسأله ۱۴– تکمله: راههای دیگر جلوگیری از بارداری- ب) راههایی که موجب عقم می‎شوند- بررسی ادله حرمت- بررسی دلیل سوم(روایات اخصاء)- دلیل چهارم(اجماع) و بررسی آن ۱۳۹۲/۰۲/۰۸           خلاصه جلسه گذشته بحث در دلیل سوم از ادله حرمت عقیم سازی بود. روایاتی در مورد اخصاء وارد شده که بر طبق آنها از این عمل نهی شده و ظهور در حرمت دارد. تقریب استدلال به این روایات ذکر شد و عرض کردیم برای اینکه ببینیم آیا استدلال به این روایات تمام است یا نه، لازم است که مقدمه‌ای ذکر شود. در آن مقدمه ما اجمالاً درباره عملکرد بیضه در مردان یک توضیحات مختصری را دادیم. ادامه بررسی دلیل سوم(روایات

جلسه ۱۰۳ – PDF جلسه صد و سوم مسأله ۱۴– تکمله: راههای دیگر جلوگیری از بارداری- ب) راههایی که موجب عقم می‎شوند- بررسی ادله حرمت- دلیل سوم ۱۳۹۸/۰۲/۰۷           خلاصه جلسه گذشته بحث درباره ادله حرمت بستن لوله‌های مردان و زنان یا به عبارت دیگر عقیم سازی بود. دو دلیل تا اینجا مورد بحث و بررسی قرار گرفت. دلیل اول مسأله حرمت اضرار به نفس و دلیل دوم هم آیه ۱۱۹ سوره نساء بود. دلیل سوم دلیل سوم روایاتی است که نهی از اخصاء یا اختصاء کرده است. خصاء یا اخصاء به معنای اخته کردن آدمی یا حیوان است؛ چون این کار هم در مورد انسان‌ها و هم در مورد حیوان صورت می‌گیرد. خصاء مصدر از

جلسه ۱۰۲ – PDF جلسه صد و دوم مسأله ۱۴– تکمله: راههای دیگر جلوگیری از بارداری- ب) راههایی که موجب عقم می‎شوند-بررسی ادله حرمت- بررسی دلیل دوم ۱۳۹۸/۰۲/۰۴         خلاصه جلسه گذشته بحث در ادله‌ای است که برخی بر حرمت عقیم سازی اقامه کرده‌اند. دلیل اول مورد بررسی قرار گرفت و معلوم شد که این دلیل اطلاق ندارد و نمی‌تواند مطلقا عقیم سازی را حرام کند. البته اگر یک غرض عقلایی قابل قبولی در کار نباشد و ضرری که ایجاد می‌کند یک ضرر مهم و بسیار معتدبه باشد، در این صورت می‌توانیم حکم به حرمت کنیم. دلیل دوم هم استناد به آیه ۱۱۹ سوره نساء بود. محصّل استدلال به این آیه آن شد که عقیم سازی یا

جلسه ۱۰۱ – PDF جلسه صد و یکم مسأله ۱۴– تکمله: راههای دیگر جلوگیری از بارداری- ب) راههایی که موجب عقم می‎شوند- بررسی ادله حرمت- نتیجه بحث در دلیل اول- دلیل دوم ۱۳۹۸/۰۲/۰۳           خلاصه جلسه گذشته در مورد دلیل بر حرمت عقیم سازی که در قالب بستن لوله‌های مردان و زنان محقق می‌شود، عرض شد یکی از ادله، حرمت اضرار به نفس است. هم بحث کبروی حرمت اضرار به نفس را مطرح کردیم و هم درباره معنای ضرر در این عنوان مطالبی را ذکر کردیم و اقوال مختلفی که در این رابطه ذکر شده، مورد تعرض قرار گرفت. نتیجه بحث در دلیل اول نتیجه بحث این می‌شود که اگر نقص در بدن انسان ایجاد شود