خارج اصول

جلسه ۱۰۲ – PDF جلسه صد و دوم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی- واجب نفسی و غیری-دوران امر بین وجوب نفسی و غیری- مقام اول: متقضای اصل لفظی: بررسی کلام محقق خراسانی- کلام محقق نایینی ۱۳۹۶/۰۲/۲۵ خلاصه جلسه گذشته در جلسه قبل بیان شد که در دوران امر بین نفسیت و غیریت واجب مرحوم شیخ  انصاری قائل به عدم امکان تمسک به اصاله الاطلاق است. بیان محقق خراسانی و اشکالات ایشان نسبت به کلام شیخ انصاری نیز ذکر شد. نسبت به کلام محقق خراسانی از ناحیه شاگردان ایشان اشکالاتی صورت گرفته. محقق اصفهانی سه اشکال بیان نموده اند و کلام محقق خراسانی را رد کردند. دیگران نیز اشکالاتی کردند که به علت پرهیز از اطاله کلام به صورت اختصار این بحث

جلسه ۱۰۱ – PDF جلسه صد و یکم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی- واجب نفسی و غیری – دوران امر بین وجوب نفسی و غیری- مقام اول: اقتضای اصل لفظی ۱۳۹۶/۰۲/۲۴  خلاصه جلسه گذشته همان طور که در جلسه قبل بیان شد بحث ما در دوران بین نفسیت و غیریت است واین که آیا راهی وجود دارد که حکم به نفسیت یا غیریت واجب کنیم یا خیر؟ همچنین بیان شد که ابتدا باید اشاره¬ای اجمالی به ثمره این بحث کنیم تا بتوانیم وارد بحث شویم. گفته شد در این مقام در دو جهت باید بحث شود: ۱.مقتضای اصول لفظیه. ۲. متقضای اصول عملیه. یعنی از نظر اصول لفظی مثل اصالة الاطلاق آیا راهی برای استکشاف نفسیت یا غیریت واجب می باشد

جلسه ۱۰۰ – PDF جلسه صد مقدمه واجب- مباحث مقدماتی- واجب نفسی و غیری حق در تعریف – دوران امر بین وجوب نفسی و غیری ۱۳۹۶/۰۲/۲۳  تعریف مشهور در واجب نفسی و واجب غیری، مورد اشکال محقق خراسانی قرار گرفت. لذا ایشان تعریف دیگری برای واجب نفسی وغیری ارائه فرمودند. تعریف ایشان نیز در رابطه با تعریف واجب نفسی و غیری مورد اشکال قرار گرفت. اشکال چهارم بر تعریف محقق خراسانی بعلاوه آن چه که عدم صحت تعریف محقق خراسانی از واجب نفسی و غیری را تایید می کند این است که تعریف ایشان با ظواهر ادله سازگار نیست. یعنی این که بگوییم واجب نفسی صرفا به عنوان یک عنوان حسنی که در آن وجود دارد واجب شده و اساسا

جلسه ۹۹ – PDF جلسه نود و نهم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی- واجب نفسی و غیری (بررسی تعریف محقق خراسانی) ۱۳۹۶/۰۲/۲۰  خلاصه جلسه گذشته همان طور که بیان شد، تعریف مشهور از واجب نفسی این است که واجب نفسی یعنی «ما وجب لنفسه» یا «ما امر به لنفسه» و واجب غیری عبارت است از «ما وجب لغیره» یا «ما امر به لغیره». محقق خراسانی بر این تعریف اشکال کرد و فرمود: لازمه این تعریف آن است که تمام واجبات به غیر از معرفت الله داخل در واجبات غیریه شوند. یعنی همه واجبات نفسی مثل نماز، زکات، خمس و امثال آن ها واجب غیری شوند چون وجوب در آن ها به خاطر آثار و خواصی است که بر آنها مترتب می

جلسه ۹۸ – PDF جلسه نود و هشتم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی- واجب نفسی و غیری (تعریف مشهور و تعریف محقق خراسانی) ۱۳۹۶/۰۲/۱۹ تقسیم سوم واجب: واجب نفسی و واجب غیری قسم سوم از تقسیمات واجب، تقسیم واجب به واجب نفسی و واجب غیری است. تعریف مشهور از واجب نفسی و غیری مورد اشکال محقق خراسانی واقع شده و ایشان به جای آن، تعریف دیگری ارائه داده است. تعریف مشهور تعریف مشهور: «الواجب نفسی ما امر به لنفسه والغیری ما امر به لغیره» یعنی واجب نفسی واجبی است که به خاطر خودش واجب شده است اما واجب غیری واجبی است که برای رسیدن به غیر و برای وصول به غیر واجب شده است. توضیح ذلک: این که می گوییم «ما

جلسه ۹۷ – PDF جلسه نود و هفتم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی- مقدمات مفوته (تعلم)نوع وجوب در تعلم – مروری بر بحث مقدمه واجب از ابتدا تا کنون ۱۳۹۶/۰۲/۱۸ نوع وجوب در تعلم آیا وجوب تعلم یک وجوب نفسی است یا غیری یا وجوب ارشادی است یا وجوب طریقی؟ تفصیل این بحث در گذشته در مباحث حکم ارائه گردید. ما به تفصیل این بحث را مطرح کردیم و احتمالات و اقوال و ادله اقوال را متعرض شدیم. بنابراین دیگر وارد بحث تفصیلی آن نمی شویم و تنها از باب یاد آوری و اشاره مطالبی را بیان می کنیم. انشاء الله تفصیل این بحث را به همان مباحث که تحت عنوان کتاب حکم منتشر شده است می توانید مراجعه کنید. به

جلسه ۹۶ – PDF جلسه نود و ششم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی- مقدمات مفوته (تعلم) بررسی فسق تارک تعلم ۱۳۹۶/۰۲/۱۷ بررسی فسق تارک تعلم آیا ترک تعلم مسائلی که برای مکلف مبتلی به است موجب فسق او می شود یا خیر؟ در این که تعلم در بعضی موارد واجب است بحثی نیست، قبلا نیز بیان شد که در برخی موارد تعلم واجب است و در برخی موارد نیز تعلم واجب نیست. منتهی در مواردی که تعلم واجب است بحث در این است که اگر تعلم ترک شود، آیا مستلزم فسق و استحقاق عقاب است یا خیر؟ کلام محقق نایینی محقق نایینی از رسائل عملیه شیخ انصاری نقل کرده اند که ایشان فتوا به فسق تارک تعلم مسائل شک و سهو

جلسه ۹۵ – PDF جلسه نود و پنجم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی- مقدمات مفوته (تعلم) بررسی شمول وجوب تعلم نسبت به صبیان ۱۳۹۶/۰۲/۱۶  نتیجه مسئله تعلم این شد که فی الجمله بعضی از موارد تعلم را می توانیم موضوعا جزء مقدمات مفوته محسوب کنیم. اما چند مطلب در این رابطه باقی مانده که انشاء الله اشارتا آن را بیان می کنیم. بررسی شمول وجوب تعلم نسبت به صبیان همان طور که بیان شد در بعضی از فروض تعلم، اساسا ترک آن موجب تفویت واجب نمی شود. یعنی اگر کسی قبل الوقت احکام واجب را یاد نگیرد موجب سلب قدرت بر اتیان به واجب در وقت واجب نمی شود. لذا سخن در موردی است که اگر مکلف تعلم را ترک کند،

جلسه ۹۴ – PDF جلسه نود و چهارم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی- مقدمات مفوته (تعلم) ۱۳۹۶/۰۲/۱۳ حق در مسئله تعلم از آن جا که برخی از دوستان در مورد بحث جلسه گذشته سوالات و ابهاماتی داشتند و برای آن که حق در مسئله معلوم شود مجددا مسئله را مورد بررسی قرار می¬دهیم. محقق نایینی به طور کلی فرمودند: تعلم از مقدمات مفوته نیست در حالی که محقق خویی با اطلاق کلام محقق نایینی مخالفت کردند و فرمودند: در بعضی از موارد تعلم از مقدمات مفوته خارج می شود ولی در بعضی موارد جزء مقدمات مفوته محسوب می شود. در مواردی که ترک تعلم منجر به غفلت شود و انسان واجب را بدون جزء یا شرط معتبر اتیان کند، این در

جلسه ۹۳ – PDF جلسه نود و سوم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی- مقدمات مفوته (تعلم) ۱۳۹۶/۰۲/۱۲ اختلاف محقق نایینی و محقق خویی درباره تعلم در مورد مسئله تعلم، این بحث مطرح است که آیا از مقدمات مفوته محسوب می شود یا خیر؟ کلام محقق خویی و محقق  نایینی را دیروز نقل کردیم. محقق نایینی به طور کلی معتقد است که تعلم از مقدمات مفوته نمی باشد. یعنی ترک تعلم موجب سلب قدرت تارک تعلم از اتیان به واجب نمی شود. به عبارت دیگر آن ویژگی اصلی مقدمات مفوته را ندارد. زیرا همان طور که قبلا بیان شد مقدمات مفوته مقدماتی هستند که اگر قبل از وقت واجب اتیان نشوند، مکلف قادر به اتیان واجب در ظرف زمانی خودش نیست. بنابراین