خارج اصول

جلسه شصت-موارد نقض قاعده اشتراک- اشتراک کفار با مسلمین در احکام

جلسه ۶۰ – PDF جلسه شصت موارد نقض قاعده اشتراک- اشتراک کفار با مسلمین در احکام ۱۳۹۰/۱۱/۱۷ بحث ما در ادله اشتراک همه مکلفین در احکام شرعیه إلی یوم القیامة در قسم دوم از خطابات شرعیه بود، این ادله را ذکر کردیم و فی الجمله اثبات شد که همه مکلفین إلی یوم القیامة در تکالیف مشترکند. اشکال نقضی به قاعده اشتراک اشکال مهمی به مسئله اشتراک وارد شده که عبارت است از اینکه موارد نقض متعددی نسبت به مسئله اشتراک وجود دارد، این موارد نقض عمدتاً مربوط به فرق بین رجال و نساء در تکالیف و احکام شرعیه است، موارد زیادی از این نقض­ها وجود دارد که ما به نمونه­هایی اشاره می­کنیم: مثلاً در مسئله احرام، تظلیل برای مرد حرام

جلسه پنجاه و نهم-ادله- روایات

جلسه ۵۹ – PDF جلسه پنجاه و نهم ادله- روایات ۱۳۹۰/۱۱/۱۶ بحث در استدلال به روایات برای اثبات اشتراک احکام بین همه مکلفین إلی یوم القیامة بود، تا اینجا ما سه روایت را بیان کردیم که دلالت این سه روایت بر مدعا تمام بود. روایت چهارم قولی است از پیامبر(ص) و بعضی از ائمه معصومین(ع) با این مضمون که«فلیبلغ الشاهد الغائب»، به مناسبت­های مختلف در مواردی این جمله از ناحیه پیامبر(ص) و ائمه معصومین(ع) نقل شده است. در این جمله امر می­شود به تبلیغ آنچه که گفته شده توسط شاهدین و حاضرین برای کسانی که غائب هستند. ما روایاتی را که این مضمون در آنها وارد شده را ذکر می­کنیم و سپس استدلال به این روایات را ذکر می­کنیم ببینیم

جلسه پنجاه و هشتم-ادله: روایات

جلسه ۵۸ – PDF جلسه پنجاه و هشتم ادله: روایات ۱۳۹۰/۱۲/۱۵ بحث ما در ادله اشتراک احکام بین همه مکلفین إلی یوم القیامة بود، تا اینجا پنج دلیل ذکر کردیم که از این پنج دلیل به نظر ما فقط دلیل اول مخدوش بود و به دلیل پنجم هم که اشکال مبنایی داشتیم ولی سه دلیل دیگر تمام بود. دلیل ششم یکی از ادله­ای که اشتراک همه مکلفین را در احکام ثابت می­کند ادله­ای است که بر عمومیت احکام شرعی نسبت به همه افعال و وقایع دلالت می­کند. ادله عدم خلو واقعة عن الحکم بر اشتراک همه مکلفین در احکام دلالت می­کند، ما این بحث را در گذشته مطرح کردیم که مقتضای ادله، اعم از اخبار و غیر اخبار این است

جلسه پنجاه و هفتم-ادله اشتراک در قسم دوم خطابات شرعیه

جلسه ۵۷ – PDF جلسه پنجاه و هفتم ادله اشتراک در قسم دوم خطابات شرعیه ۱۳۹۰/۱۱/۱۱ خلاصه جلسه گذشته بحث در اشتراک احکام شرعیه بین همه مکلفین إلی یوم القیامة بود، عرض کردیم احکام شرعیه گاهی به واسطه خطاباتی بیان می­شود که متوجه یک شخص و طائفه خاص نیست و گاهی حکم شرعی با خطابی بیان می­شود که متوجه شخص و طائفه خاصی است، ما در هر دو قسم از خطابات شرعیه باید اشتراک احکام را برای غیر موجودین در زمان خطاب ثابت کنیم، بحث از قسم اول خطابات را در جلسه گذشته عرض کردیم و گفتیم در خطابات عامه؛ یعنی خطاباتی که متوجه شخص و طائفه خاصی نیست اشتراک ثابت می­شود و حکم شامل غائبین و معدومین در زمان

جلسه پنجاه و ششم-ادله اشتراک در قسم دوم خطابات شرعیه

جلسه ۵۶ – PDF جلسه پنجاه و ششم ادله اشتراک در قسم دوم خطابات شرعیه ۱۳۹۰/۱۱/۱۰ خلاصه جلسه گذشته بحث در اشتراک همه مکلفین در احکام شرعیه إلی یوم القیامة بود، عرض کردیم خطابات شرعیه بر دو قسم است، یک قسم از خطابات شرعیه به نحو کلی بیان شده و متوجه شخص یا طائفه خاصی نیست، عرض کردیم در این قسم از خطابات شرعیه به دلالت لفظیه، خطاب شامل غائبین و معدومین در زمان خطاب شده و حکم به دلالت لفظیه شامل همه مکلفین می­شود یا اینکه از راه اطلاق مقامی می­توان حکم را برای همه ثابت کرد لذا در قسم اول از خطابات مشکلی برای اشتراک همه مکلفین در احکام شرعیه وجود ندارد. ادله اشتراک در قسم دوم خطابات

جلسه پنجاه و پنجم-دلیل اشتراک در قسم اول خطابات شرعیه

جلسه ۵۵ – PDF جلسه پنجاه و پنجم دلیل اشتراک در قسم اول خطابات شرعیه ۱۳۹۰/۱۱/۰۹ اشتراک مکلفین در احکام تا روز قیامت بحث جدیدی که امروز شروع می­کنیم بحث اشتراک مکلفین در احکام شرعیه تا روز قیامت است، اینکه همه مکلفین تا روز قیامت در همه احکام شرعیه مشترکند موضوع نسبتاً مهمی است که در مواضع مختلف مورد بحث واقع شده، ممکن است بخشی در علم کلام مورد رسیدگی قرار گرفته باشد، بخشی در قواعد فقهیه و بخشی هم در علم اصول که ما اینجا کاری به مباحثی که در علم کلام در این رابطه مطرح شده نداریم، اما آنچه که در علم اصول یا در قواعد فقهیه طرح شده هر کدام یک محدودیتی دارند که ما محصل این

جلسه پنجاه و چهارم-قول سوم(عدم عمومیت احکام شرعی- روایات)

جلسه ۵۴ – PDF جلسه پنجاه و چهارم قول سوم(عدم عمومیت احکام شرعی- روایات) ۱۳۹۰/۱۰/۲۰ بحث در بررسی استدلال به طوائف چهارگانه روایات برای اثبات عدم عمومیت احکام شرعیه نسبت به همه افعال و وقایع مربوط به انسان بود که مستدل به آنها استدلال کرده بود، طائفه اول از روایات مورد بررسی قرار گرفت و گفتیم این طائفه نمی­تواند مدعای مستدل را اثبات کند. بررسی طائفه دوم طائفه دوم، روایاتی بودند که نهی از کثرت سؤال می­کردند، تقریب استدلال به این روایات این بود که در این روایات از کثرت سؤال نهی شده؛ چون سبب هلاکت امت­های پیشین شده است، در روایت اول و سوم، پیامبر(ص) فرمودند: تا وقتی من شما را رها کرده­ام شما نیز من را رها کنید

جلسه پنجاه و سوم-قول سوم(عدم عمومیت احکام شرعی- روایات)

جلسه ۵۳ – PDF جلسه پنجاه و سوم قول سوم(عدم عمومیت احکام شرعی- روایات) ۱۳۹۰/۱۰/۱۹ تقریب استدلال به طوائف چهارگانه روایات برای اثبات عدم عمومیت احکام شرعیه نسبت به همه افعال و وقایع در زندگی انسان بیان شد، حال باید ببینیم آیا این طوائف چهارگانه می­تواند مطلوب مستدل را اثبات کند یا خیر؟ بررسی طائفه اول مستدل درباره طائفه اول روایات؛ یعنی اخبار سکوت مدعی شد بر اساس این روایات خداوند متعال در موارد زیادی سکوت کرده و این سکوت از روی فراموشی و نسیان نبوده بلکه برای سهولت و آسان کردن امور مردم بوده است. صرف نظر از اشکال سندی بعضی از این روایات- ما فعلاً وارد بحث سندی نمی­شویم چون فرض این است که بعضی از این روایات

جلسه پنجاه و دوم-قول سوم(عدم عمومیت احکام شرعی- روایات)

جلسه ۵۲ – PDF جلسه پنجاه و دوم قول سوم(عدم عمومیت احکام شرعی- روایات) ۱۳۹۰/۱۰/۱۸ خلاصه جلسه گذشته بحث در استدلال به روایات برای عدم عمومیت احکام شرعی بود، عرض کردیم قائلین به عدم عمومیت احکام شرعیه نسبت به همه افعال و وقایع مربوط به زندگی انسان، به طوائفی از روایات استدلال کرده­اند، طائفه اول از روایات را در جلسه گذشته ذکر کردیم و تقریب استدلال به آن­ها بیان شد، سه طائفه دیگر باقی مانده که این طوائف را هم ذکر می­کنیم و بعد به بررسی این روایات می­پردازیم ببینیم آیا این روایات می­تواند ادعای مستدل را ثابت کند یا خیر؟ طائفه دوم: روایات نهی از کثرت سؤال در بعضی از روایات از کثرت سؤال به شدت نهی شده که

جلسه پنجاه و یکم-قول سوم(عدم عمومیت احکام شرعی- آیات)

جلسه ۵۱ – PDF جلسه پنجاه و یکم قول سوم(عدم عمومیت احکام شرعی- آیات) ۱۳۹۰/۱۰/۱۴ در مورد استدلال به ادله­­ای که قول سوم به آن­ها استناد کرده دلیل عقلی را مورد رسیدگی قرار دادیم. دلیل دوم: آیات آیه شریفه:«يَأَيهَُّا الَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَسَْلُواْ عَنْ أَشْيَاءَ إِن تُبْدَ لَكُمْ تَسُؤْكُمْ وَ إِن تَسَْلُواْ عَنهَْا حِينَ يُنزََّلُ الْقُرْءَانُ تُبْدَ لَكُمْ عَفَا اللَّهُ عَنهَْا وَ اللَّهُ غَفُورٌ حَلِيم» [۱] ؛ ای کسانی که ایمان آورده­اید از چیزهایی نپرسید که اگر برای شما آشکار شود موجب آزردگی شما شده و شما را به زحمت می­اندازد و اگر در هنگام نزول قرآن از آن­ها سؤال کنید برای شما آشکار خواهد شد، خداوند متعال از آن­ها عفو کرده و او آمرزنده و بردبار است. این آیه