مطلق و مقید

جلسه ۱۹ – PDF جلسه نوزدهم مقدمات حکمت – مقدمه اول: امکان تقیید و بررسی آن – مقدمه دوم: در مقام بیان بودن ۱۴۰۱/۰۸/۰۹ خلاصه جلسه گذشته بحث در مقدمات حکمت بود. عرض کردیم در مورد تعداد مقدمات حکمت اختلاف است. حال صرف نظر از این اختلاف، یک به یک این اموری را که به عنوان مقدمه ذکر شده مورد بررسی قرار می‎دهیم، هم اصل مقدمه را توضیح می‎دهیم و هم اینکه آیا مقدمیت دارد یا ندارد. مقدمه اول: امکان تقیید جهت اول: تبیین مقدمه اولین مورد که به عنوان مقدمه از ناحیه برخی بیان شده این است که امکان تقیید وجود داشته باشد، یعنی متکلم بتواند قید بیاورد. اگر جایی امکان تقیید نباشد دیگر اطلاق ممکن نیست، اگر تقیید

جلسه ۱۷ – PDF جلسه هفدهم الفاظ مطلق –۴. نکره – اقوال – بررسی اشکالات محقق خراسانی به کلام منسوب به مشهور    ۱۴۰۱/۰۸/۰۷ خلاصه جلسه گذشته آخرین بحثی که در الفاظ مطلق مطرح شد، این بود که آیا استعمال لفظ مطلق در هر یک از این الفاظ و مصادیق، به نحو حقیقت است یا مجاز؟ عرض کردیم محقق خراسانی مطلبی را فرمودند و آن را در اشکال به سخنی که به مشهور نسبت داده شده بیان کردند. به مشهور نسبت داده شده که مطلق عبارت است از طبیعت مقید به سریان و شمول بدلی. ایشان فرمودند: این سخن سه اشکال دارد: ۱. بر خلاف نظر لغویین است. ۲.لازمه‏اش این است که برخی از الفاظ مثل اسم جنس و نکره انشایی

جلسه ۱۶ – PDF جلسه شانزدهم  الفاظ مطلق –۴. نکره – اقوال –قول پنجم – شرح رسالة الحقوق – چشم دروازه آگاهی – فرق «عین» و «بصر» و «نظر» ۱۴۰۱/۰۸/۰۴ قول پنجم خلاصه جلسه گذشته بحث در موضوع له نکره بود؛ عرض کردیم اقوالی در این رابطه وجود دارد که ما چهار قول را ذکر کردیم و مورد بررسی قرار دادیم. گفتیم یک عده‎ای قائلند که نکره وضع شده برای فرد مردد یا علی البدل و یک عده می‏گویند نکره وضع شده برای طبیعت به قید شیوع و سریان بدلی، البته گفتیم این را با عنایت به تعریفی که برای مطلق کردند و از باب اینکه نکره یکی از مصادیق مطلق است می‏توانیم ذکر کنیم، طبیعت به قید شیوع و

جلسه ۱۵ – PDF جلسه پانزدهم الفاظ مطلق –۴. نکره – اقوال – قول اول و دوم و سوم و چهارم و بررسی آنها ۱۴۰۱/۰۸/۰۳ ۴. نکره یکی دیگری از الفاظی که به عنوان مصداق مطلق مورد بررسی قرار گرفته و درباره موضوع له آن بحث شده نکره است. گفتیم اگر لفظی مثل «رجل» که اسم جنس است همراه با تنوین ذکر شود نکره می‏شود و اگر همراه با «ال» ذکر شود معرفه است و اگر بدون «ال» و تنوین باشد ماهیت مهمله مبهمه است. حال بحث در این است که اگر یک لفظی که برای اسم جنس وضع شده تنوین بگیرد مثل «رجلٌ» به چه معناست؟ منظور از «رجلٌ» چیست؟ نکره برای چه معنایی وضع شده است؟ چهار قول

جلسه ۱۳ – PDF جلسه سیزدهم  الفاظ مطلق – ۳. مفرد محلی باللام – بررسی قول دوم و سوم – حق در مسئله ۱۴۰۱/۰۸/۰۱ خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در مورد مفرد محلی باللام اجمالا سه قول وجود دارد: ۱. قول مشهور؛ ۲. قول محقق خراسانی؛ ۳. قول محقق اصفهانی که نزدیک به مشهور است. بررسی قول دوم (محقق خراسانی) محقق خراسانی قائل شدند به اینکه «ال» در مفرد محلی باللام للتزئین است، «ال» زینت است و همانطوری که این «ال» بر سر اعلام شخصیه وارد می‏شود و زینت آن لفظ می‏شود در مورد مفرد محلی باللام نیز اینچنین است. این سخن محقق خراسانی مخدوش است و چند اشکال بر ایشان وارد است، البته محقق خراسانی این نتیجه را بعد