سایر دروس

جلسه ۱۸ – PDF جلسه هجدهم ادله قاعده _ دلیل چهارم، پنجم، ششم، هفتم و بررسی آن‌ها ۱۳۹۸/۰۹/۱۷ ادامه دلیل چهارم اجماع منقول دلیل چهارم از ادله قاعده قرعه اجماع است. درباره اجماع محصل و اعتبارش در ما نحنُ فیه بحث شد. اما در مورد اجماع منقول عرض کردیم که برخی ادعای اجماع کرده اند؛ از جمله شیخ طوسی در کتاب خلاف میفرماید: الإجماع ظاهراً علی أنّ کلّ امرٍ مجهولٍ فیه القرعۀ. ابن ادریس هم ادعای اجماع کرده و می‌گوید: فینبغی أن یستعمل فیه لما روُی عن الأئمۀ الأطهار و تواترت به الآثار و أجمعت علیه الشیعۀُ الإمامیۀ. شهید هم در کتاب قواعد در این مسئله ادعای اجماع کرده و میفرماید: ثبت عندنا قولهم کلّ أمرٍ مجهولٍ فیه القرعۀ و

جلسه ۱۷ – PDF جلسه هفدهم ادله قاعده _ دلیل دوم: روایات _ طایفه سوم: دسته ششم، هفتم و هشتم _ دلیل سوم و چهارم ۱۳۹۸/۰۹/۱۶ ادامه روایات طایفه سوم سه دسته از روایات مربوط به طایفه سوم باقی مانده که البته در این سه دسته مانند برخی از دسته های گذشته تعدد روایات به چشم نمی‌خورد، لکن چون موردش متفاوت از آن‌ها است، به ناچار می‌بایست در دسته ای جداگانه قرار می‌گرفت چون اساسا در طایفه سوم بحث از قرعه در موارد خاص است. دسته ششم  احمد بن محمد عن الحسن بن محمود عن علی بن رعاب عن الفضیل بن یسار قال: سألتُ أبا عبدالله (علیه السلام) عن مولودٍ لیس له ما للرجال و لا ما للنساء، قال: یقرعُ

جلسه ۱۶ – PDF جلسه شانزدهم ادله قاعده _ دلیل دوم: روایات _ طایفه سوم ۱۳۹۸/۰۹/۱۰   ادامه طایفه سوم روایات بحث در روایات طایفه سوم بود از این طایفه تا اینجا چهار دسته را ذکر کردیم و از دسته چهارم هم چهار روایت را نقل نمودیم. روایت پنجم شیخ مفید در ارشاد نقل می‌کند: محمد بن محمد بن نعمان المفید فی الارشاد قال: بعث رسول الله علیاً إلی الیمن فرفع إلیه رجلان بینهما جاریۀٌ یملکان رقّها علی السواء فجعلا خطر وطئها معا فوطئها معا فی طهرٍ واحد فحملت و وضعت غلاما فقرع علی الغلام باسمیهما فخرجت القرعۀ لأحدهما و ألحق به الغلام و ألزَمَه نصف قیمتۀ أن لو کان عبدا لشریکه فبلغ رسول الله (ص) القضیۀُ فأمضاها و أقرّ

جلسه ۱۵ – PDF جلسه پانزدهم ادله قاعده _ روایات: طایفه سوم (دسته سوم و چهارم) ۱۳۹۸/۰۹/۰۹ خلاصه جلسه گذشته بحث در روایاتی بود که برای مشروعیت قرعه به آن‌ها استناد شده. عرض کردیم که روایات سه طایفه هستند، طایفه اول روایاتی که دلالت بر مشروعیت قرعه به نحو عام دارند، دوم روایاتی که دلالت بر مشروعیت قرعه در برخی از ابواب فقه دارند آنهم به نحو عام و طایفه سوم روایاتی که دلالت بر مشروعیت قرعه در مورد خاص دارند. ادامه روایات دسته سوم از طایفه سوم طایفه سوم چند دسته است که تا اینجا روایات سه دسته را گفتیم؛ دسته اول در مورد تعارض شهود و بینه ها بود، دسته دوم درباره ولد مشتبه بین حر و عبد

جلسه ۱۴ – PDF جلسه چهاردهم ادله قاعده قرعه _ دلیل دوم: روایات _ طایفه سوم ۱۳۹۸/۰۹/۰۳   خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم که از طایفه سوم برخی روایات درباره تعارض بینتان در موارد خاص است که در این موارد حکم به قرعه و تعیین محق به وسیله قرعه شده است. از همان موارد چند روایت دیگر باقی مانده: روایت سوم عن الحسین بن سعید عن الحسن عن زُرعه عن سماعۀ قال: إنّ رجلین إختصما إلی علیٍ فی دابّۀٍ  فزَعَمَ کلّ واحدٍ منهما أنّها نُتِجَت علی مِذوده و أقامَ کلُّ واحدٍ منهما بیّنۀً سواءً فی العدد. فأقرعَ بینهما سهمین، فعلّمَ السهمین کلّ واحدٍ منهما بِعلامۀٍ. سماعۀ می‌گوید دو نفر بر سر دابّه ای نزد امیر المؤمنین نزاع کردند. هر یک

جلسه ۱۳ – PDF جلسه سیزدهم ادله قاعده _ دلیل دوم: روایات _ طایفه دوم و سوم ۱۳۹۸/۰۹/۰۲ خلاصه جلسه گذشته بحث در استدلال به روایاتی است که بر مشروعیت قاعده قرعه اقامه شده است. عرض شد که روایات سه طایفه اند؛ طایفه اول روایاتی است که عام اند مطلقا به این معنا که در همه ابواب، مشروعیت قرعه را ثابت می‌کنند. طایفه دوم روایاتی که عام اند فی الجمله به این معنا که عمومیت قاعده قرعه را در برخی از ابواب فقهی به ویژه باب قضا ثابت می‌کنند. طایفه دوم روایت اول صحیحه حلبی عن الصادق (علیه السلام) قال: سُئلَ ابو عبد الله (علیه السلام) عن رجلین شهدا علی امرٍ و جاءَ آخران فشهدا علی غیر ذلک، فاختلوا، قال

جلسه ۱۲ – PDF جلسه دوازدهم ادله قاعده _ دلیل دوم: روایات ۱۳۹۸/۰۸/۲۶ بحث در روایاتی بود که به نحو عام دلالت بر مشروعیت قرعه داشت و تا اینجا ۵ روایت خوانده شد. روایت ششم محمد بن الحسن باسناده عن حسین بن سعید عن عبد الرحمن بن ابی نجران عن عاصم بن جمیل عن بعض اصحابنا عن ابی جعفر (ع) قال: بعث رسول الله علیً إلی الیمن فقال له: حین قدم حدثنی بأعجب ما ورد إلیک. امام باقر (علیه السلام) می‌فرماید که رسول خدا امیر المؤمنین علی (علیه السلام) را به یمن فرستاد. وقتی او از یمن بازگشت، به او فرمود عجیب ترین چیزی که بر تو در این ایام وارد شد چه بود؟ فقال (علیه السلام): یا رسول الله

جلسه ۱۱ – PDF جلسه یازدهم ادله قاعده _ دلیل دوم: روایات ۱۳۹۸/۰۸/۲۵ خلاصه جلسه گذشته بحث در دلیل دوم قاعده قرعه بود. عرض کردیم که روایاتی در این باره مورد استناد قرار گرفته و اجمالا سه طایفه از روایات قابل استناد هستند. طایفه اول روایاتی است که یستفاد منه العموم در همه موارد و دلالت بر مشروعیت قرعه می‌کند. عرض کردیم که اجمالا این روایات اگر چه در بینشان ضعاف هم وجود دارد اما به دلیل عمل اصحاب به این روایات و نیز تواتر معنوای این روایات، مشکل سندی آن‌ها قابل حل است. به هر حال روایت اول را خواندیم که روایت محمد بن حکیم بود. روایت دوم از ابراهیم بن عمر عن الصادق (علیه السلام) باسناده عن الحسین

جلسه ۱۰ – PDF جلسه دهم ادله قاعده قرعه _ دلیل دوم: روایات _ دسته اول ۱۳۹۸/۰۸/۱۹   خلاصه جلسه گذشته دلیل اول که دو آیه مربوط به قصه حضرت یونس و داستان حضرت مریم بود، ذکر شد. اجمالا دلالت این دو آیه بر مشروعیت قرعه مورد پذیرش واقع شد و در هر دو البته جهات هفتگانه به نحو اجمال بررسی شد. دلیل دوم روایات  اخبار متواتر یا قریب به تواتر (به تعبیر کثیری از بزرگان) در این باره وارد شده است. اینکه ادعا شده که این اخبار یا روایات، متواتر و یا قریب به تواتر اند، منظور تواتر لفظی نیست بلکه تواتر معنوی مقصود است. یعنی این مضمون و محتوا در روایات بسیاری آمده که در ابواب مختلف فقهی

جلسه ۹ – PDF جلسه نهم فصل دوم: ادله مشروعیت قرعه _ دلیل اول: آیات ۱۳۹۸/۰۸/۱۲   خلاصه جلسه گذشته در اثبات مشروعیت قرعه از دلیل اول یعنی آیات، یک آیه مورد اشاره قرار گرفت. آیه اول آیه ۱۴۱ سوره صافات است؛ تقریب استدلال به این آیه به سه نحو بیان شد، طبق یک بیان استدلال محتاج ضمیمه نیست اما طبق آن دو بیان دیگر نیازمند ضمیمه است اشکال به تقریب اول اشکالاتی به استدلال به این آیه ایراد شده که البته برخی متوجه تقریب اول است و برخی به تقریب دوم و نیز برخی دیگر به تقریب سوم. منتهی ما در ضمن بیان این تقریب ها به نوعی پاسخ این اشکالات را دادیم و نیازی نیست که تک تک