دروس خارج

خارج اصول – جلسه چهارم-مقدمه واجب- مباحث مقدماتی مقدمه دوم(تحریر محل نزاع)

جلسه ۴ – PDF جلسه چهارم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی مقدمه دوم(تحریر محل نزاع) ۱۳۹۵/۰۶/۲۸   مروری بر جلسات گذشته مقدمه اول از مقدمات مبحث مقدمه واجب را مورد بررسی قرار دادیم و مشخص شد که از مسائل علم اصول و یک مسئله اصولیه می باشد. با بررسی سایر اقوال و رد آنها روشن شد که این مسئله نه مسئله فقهی است و نه مسئله کلامی است و نه از مبادی محسوب می شود. وجه اصولی بودن مسئله مقدمه واجب نیز ضابطه ای است که در مورد مسائل علم اصول تعیین شده که عبارت است از اینکه آن مسئله در طریق استنباط واقع شود به گونه¬ای که نتیجه آن به عنوان کبرای قیاس استنباط مورد استفاده قرار گیرد، به نحوی

خارج اصول – جلسه سوم-مقدمه واجب- مباحث مقدماتی مقدمه اول(مسئله اصولی است یا خیر؟)

جلسه ۳ – PDF جلسه سوم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی مقدمه اول(مسئله اصولی است یا خیر؟) ۱۳۹۵/۰۶/۲۷    خلاصه جلسه گذشته همانطور که بیان شد، در اینکه مقدمه واجب مسئله اصولی است یا فقهی یا کلامی و یا اینکه از مبادی محسوب می شود؛ چهار قول وجود دارد. نظریه اول این بود که مقدمه واجب یک مسئله  فقهی است. این قول در جلسه قبل مورد بررسی قرار گرفت و بیان شد که در درجه اول، فقهی بودن مسئله مقدمه واجب قابل تصور است و به اشکالاتی که در این رابطه وارد شده بود پاسخ دادیم، لکن علی رغم پذیرش امکان فقهی بودن این مسئله؛ گفتیم ما نحن فیه یک بحث فقهی و یک مسئله فقهی نیست. لذا همانطور که بیان

خارج اصول – جلسه دوم-مقدمه واجب- مباحث مقدماتی مقدمه اول(مسئله اصولی است یا خیر؟)

جلسه ۲ – PDF جلسه دوم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی مقدمه اول(مسئله اصولی است یا خیر؟) ۱۳۹۵/۰۶/۲۴   خلاصه جلسه گذشته همانطور که بیان شد در مسئله مقدمه واجب اولین بحثی که مطرح گردیده عبارت است از اینکه آیا مسئله وجوب مقدمه، یک مسئله اصولی است که در علم اصول مطرح شود یا خیر؟ چهار احتمال بیان شد. بیان شد محقق خراسانی قائل به امکان فقهی بودن مسئله می باشند؛ نه این که این مسئله را یک مسئله فقهی بدانند. لذا بحث در این دایره شکل گرفت که آیا اساسا امکان اینکه بحث مقدمه واجب را یک مسئله فقهی بدانیم وجود دارد یا خیر؟ محقق خراسانی قائل به امکان می باشند و فرمودند: اگر صورت مسئله را اینگونه مطرح کنیم

خارج اصول – جلسه اول-مقدمه واجب – مباحث مقدماتی -مقدمه اول(مسئله اصولی است یا خیر؟)

جلسه ۱ – PDF جلسه اول مقدمه واجب – مباحث مقدماتی -مقدمه اول(مسئله اصولی است یا خیر؟) ۱۳۹۵/۰۶/۲۳   مقدمه از جمله مباحث مهمی که محقق خراسانی در کفایه به طور مفصل و مبسوط مطرح نموده اند بحث مقدمه واجب است. هر چند محقق خراسانی به این نکته اذعان نموده اند که کثیری از این مقدمات ثمره عملیه ندارند، اما به علت دقیق بودن مطالب مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. نکته ای که باید مورد توجه قرار بگیرد این است که برخی از این مباحث ارتباطی با مقدمه واجب ندارد اما به علت تاثیر گذاری در موارد دیگر مخصوصا در فقه مورد بررسی قرار می گیرد. یعنی تارةً قصد داریم اصل وجوب مقدمه و هر آنچه که در

جلسه صد و هشتم – مسئله دوازدهم – (لحاظ مجموعی یا استقلالی ارباح) اقوال و ادله – نظر مختار

جلسه ۱۰۸ – PDF جلسه صد و هشتم مسئله دوازدهم- (لحاظ مجموعی یا استقلالی ارباح) اقوال و ادله- نظر مختار ۱۳۹۵/۰۲/۲۹      بحث درباره ادله قول دوم یعنی طریقه انحلالی در محاسبه مؤونۀ سنۀ از ربح و فائده بود؛ دلیل اول جلسه گذشته نقل شد و مورد اشکال قرار گرفت. دلیل دوم دلیل دوم این است که، معنای فعلیت مؤونۀ که ما قائل به اعتبار آن در گذشته شدیم، این است که مؤونۀ خارجاً صرف شود و لذا گفته شد مؤونۀ تقدیری استثناء نمی‌شود، این را در گذشته به عنوان یک شرط و قید در مؤونۀ مستثناۀ ذکر کردیم و ادله آن هم بیان شد؛ اگر پذیرفتیم که مؤونۀ باید فعلی باشد تا مشمول ادله استثناء واقع شود، آنگاه

جلسه صد و هفتم – مسئله دوازدهم – (لحاظ مجموعی یا استقلالی ارباح) اقوال و ادله

جلسه ۱۰۷ – PDF جلسه صد و هفتم مسئله دوازدهم- (لحاظ مجموعی یا استقلالی ارباح) اقوال و ادله ۱۳۹۵/۰۲/۲۸     خلاصه جلسه گذشته دلیل سوم قول مشهور این بود که چون مستثنی یعنی مؤونه شخص مقید به سنة شده و به همین جهت تبدیل به یک امر واحد گردیده، این وحدت به مستثنی‎منه (فائده) هم سرایت می‎کند و لذا موضوع این قسم از خمس طبیعت ربح سنة است و در نتیجه مجموع مؤونه‎ها به عنوان امر واحد از این موضوع کسر می‎شود و مازاد آن متعلق خمس است. عرض شد این دلیل هم مبتلا به اشکال است؛ یک اشکال را دیروز عرض کردیم و گفتیم درست است که تقیید مؤونه به سنة می‎تواند مستلزم این باشد که مؤونه یک

جلسه صد و ششم – مسئله دوازدهم – (لحاظ مجموعی یا استقلالی ارباح) اقوال و ادله

جلسه ۱۰۶ – PDF جلسه صد و ششم مسئله دوازدهم- (لحاظ مجموعی یا استقلالی ارباح) اقوال و ادله ۱۳۹۵/۰۲/۲۷     خلاصه جلسه گذشته عرض کردیم در مورد لحاظ ارباح به صورت مجموعی و مؤونۀ به صورت مجموعی و استثناء مجموع مؤونه‎ها از مجموع ارباح یا لحاظ استقلالی هر یک از ارباح و استثناء مؤونۀ از هر ربحی، اختلاف است؛ دو قول در این مسئله وجود دارد: قول اول که مشهور می‌باشد، این است که ما مجموع فوائد و ارباح را با هم در نظر می‌گیریم و مؤونه‎های سنۀ را با هم جمع می‌کنیم و آنها را از مجموع ارباح کسر می‌کنیم، آنگاه اگر مازادی وجود داشت خمس آن را باید بپردازیم؛ گفتیم برای این قول چند دلیل ذکر شده

جلسه صد و پنجم – مسئله دوازدهم – (لحاظ مجموع یا استقلالی ارباح) اقوال و ادله

جلسه ۱۰۵ – PDF جلسه صد و پنجم مسئله دوازدهم – (لحاظ مجموع یا استقلالی ارباح) اقوال و ادله ۱۳۹۵/۰۲/۲۶     خلاصه جلسه گذشته توضیح مسئله دوازدهم گذشت؛ این مسئله در پی بحث از اصل استثناء مؤونه که در مسئله دهم مطرح شد، باید مورد بررسی قرار بگیرد. موضوع بحث در مسئله دوازدهم این است که مؤونه مستثناة آیا نسبت به هر فائده‎ای مستقلاً لحاظ می‎شود یا مجموع فوائد یک سال هر چند از تَکَسُّبات مختلف باشند، با هم لحاظ می‎شوند. ما قبلاً هم گفتیم اولی این بود که این بحث قبل از مسئله یازدهم مورد بررسی قرار می گرفت، همانطور که مرحوم سید هم این مسئله را قبل از مسئله ۶۵ که موضوع آن همان مسئله یازدهم تحریر

جلسه صد و چهارم – مسئله یازدهم – مطلب سوم : بررسی اعتبار فعلیت در مؤونة

جلسه ۱۰۴ – PDF جلسه صد و چهارم مسئله یازدهم – مطلب سوم: بررسی اعتبار فعلیت در مؤونة ۱۳۹۵/۰۲/۲۵         خلاصه جلسه گذشته بحث در اعتبار یا عدم اعتبار فعلیت در مؤونه مستثناة بود. عرض کردیم در مؤونه علاوه بر مسئله مطابقت با شأن، در این مسئله هم بحث شده که آیا صرف خارجی ربح و فائده معتبر است تا استثنا شود یا صرف تقدیری هم کفایت می‎کند؟ گفتیم در این رابطه دو قول وجود دارد: یکی قول به عدم اعتبار فعلیت و اینکه صرف تقدیر هم کفایت می‎کند؛ این را بعضی از اصحاب بنابر آنچه از کلمات صاحب جواهر استفاده می‎شود قائل شده‎اند . به هر حال در مقابل، مشهور قائل به اعتبار فعلیت شده‎اند یعنی

جلسه صد و سوم – مسئله یازدهم – مطلب سوم : بررسی اعتبار فعلیت در مؤونة

جلسه ۱۰۳ – PDF جلسه صد و سوم مسئله یازدهم – مطلب سوم: بررسی اعتبار فعلیت در مؤونة ۱۳۹۵/۰۲/۲۱         خلاصه جلسه گذشته در مورد احتساب ارش جنایت و غرامت إتلاف مال غیر گفتیم چند قول وجود دارد. دو قول را ذکر کردیم؛ یکی قول به احتساب این امور از مؤونۀ مستثناۀ مطلقا و قول دوم هم تفصیل در این امور بود که مبسوطاً بیان شد و اشکالاتی که متوجه این قول بود ذکر کردیم. قول سوم: تفصیل بین اتلاف و جنایت عمدی و غیر آن قول سوم تفصیل بین إتلاف تعمدی و جنایت تعمدی و بین إتلاف و جنایت غیر عمدی است؛ به این بیان که اگر کسی عمداً جنایتی را بر دیگری وارد کند، چه