خارج اصول

جلسه ۹۲ – PDF جلسه نود و دوم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی- مقدمات مفوته (تعلم) ۱۳۹۶/۰۲/۱۱ عرض کردیم در مورد تعلم صور و انحائی قابل تصویر است که در جلسه قبل سه صورت آن را بیان کردیم و در این سه صورت مسئله وجوب تعلم مورد بررسی قرار گرفت. صورت چهارم صورت چهارم جایی است که ترک تعلم قبل از وقت موجب ترک واجب در ظرف خودش شود. منشاء ترک تعلم هم گاهی: الف) غفلت از تکلیف است مثل معاملات: بسیاری از مردم احکام معاملات را نمی دانند و از احکام معاملات و تکالیفی که در معاملات به گردن آن ها است غفلت دارند. لذا بواسطه عدم احاطه به تکالیف مربوط به عقود و معاملات نمی توانند معامله صحیح را

جلسه ۹۱ – PDF جلسه نود و یکم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی- مقدمات مفوته (تعلم) ۱۳۹۶/۰۲/۰۹ وجوب تعلم همان طور که در مورد مقدمات مفوته عرض کردیم، تارة پیرامون مقدمات به غیر از تعلم بحث می کنیم و اخری درباره خصوص تعلم. تعلم نیز از جمله مقدماتی است که ترکش می¬تواند موجب ترک واجب شود. علت این که تعلم از مقدمات مفوته قرار داده شده این است که اگر کسی احکام شرعی مورد نیاز را یاد نگیرد قهرا در وقت عمل به واجب نمی توند به واجب عمل کند و چون تعلم نکرده قهرا این موجب فوت واجب از او می شود. به همین جهت مسئله تعلم و یادگیری احکام شرعیه جزء مقدمات مفوته دانسته شده است. البته مسئله تعلم

جلسه ۹۰ – PDF جلسه نود مقدمه واجب- مباحث مقدماتی- مقدمات مفوته ( غیر از تعلم) ۱۳۹۶/۰۲/۰۴ خلاصه جلسه گذشته همان طور که بیان شد در قسم سوم مقدمات، ایجاد و تحصیل قدرت و یا حفظ قدرت بر مقدمات قبل از وقت واجب، در جایی که قدرت شرط شرعی باشد لازم نیست. کلام محقق نایینی محقق نایینی در این مقام قائل به تفصیل بین دو صورت گردیده اند و مبنای این تفصیل نیز روایتی است که در کلام ایشان به عنوان صحیحه یاد شده است. ایشان فرموده: اگر کسی علم داشته باشد که بعد الوقت تمکن از تحصیل ماء ندارد و آب در دسترس نخواهد داشت ولی مع ذلک قبل از دخول وقت عن اختیار با اهلش جماع ¬کند و

جلسه ۸۹ – PDF جلسه هشتاد و نهم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی- مقدمات مفوته ( غیر از تعلم) ۱۳۹۶/۰۲/۰۲ خلاصه جلسه گذشته در مورد مقدمات مفوته تارة بنابر قول به امکان واجب معلق بحث می کنیم و اخری بنابر قول به استحاله و در صورتی که قائل به استحاله واجب معلق یا عدم وقوع آن باشیم در دو مقام بحث می¬کنیم یکی مقام ثبوت و دیگری مقام اثبات. در مقام ثبوت عرض کردیم که صوری قابل تصویر است. صورت اول: جایی بود که قدرت را به عنوان شرط عقلی دخیل بدانیم. یعنی قدرت شرط عقلی واجب باشد ولی دخیل در ملاک واجب نباشد که در این صورت باید این مقدمات اتیان شوند و اگر اتیان نشوند به حکم عقل استحقاق

جلسه ۸۸ – PDF جلسه هشتاد و هشتم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی- مقدمات مفوته ( غیر از تعلم) ۱۳۹۶/۰۱/۳۰ خلاصه جلسه گذشته همان طور که بیان شد در مقدمات به طور عام به استثنای مسئله تعلم در دو مقام بحث می شود: ۱. به حسب مقام ثبوت. ۲. به حسب مقام اثبات. در مقام ثبوت چند صورت مورد بحث است: صورت اول را در جلسه قبل بیان کردیم و محصل مطلب در صورت اول این شد که هر جایی که مکلف علم به تمامیت ملاک واجب در ظرف خودش پیدا کند و یقین داشته باشد که اگر مقدمه را قبل از وقت ترک کند یا شرط واجب را کنار بگذارد، دیگر قدرت بر اتیان به واجب ندارد و از عمل

جلسه ۸۷ – PDF جلسه هشتاد و هفتم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی- مقدمات مفوته ۱۳۹۶/۰۱/۲۹ خلاصه جلسه گذشته همان طور که بیان شد تذکر دو امر و دو نکته قبل از ورود به مباحث اصلی ضروری است که محقق خویی نیز متعرض آن  مسائل شده اند که از این دو اصل و دو امر در مباحث آینده استفاده می گردد. امر اول بیان شد و محصل آن عبارت است از «الامتناع بالاختیار لا ینافی الاختیار عقابا و ینافیه خطابا». امر دوم: حکم عقل به استحقاق عقاب بر تفویت روح تکلیف در حکم عقل به استحقاق عقاب بر مخالفت تکلیف الزامی فعلی و تفویت روح تکلیف فرقی نیست. توضیح ذلک: از نظر عقل اگر کسی با حکم تکلیفی الزامی مخالفت کند

جلسه ۸۶ – PDF جلسه هشتاد و ششم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی- مقدمات مفوته ۱۳۹۶/۰۱/۲۸ خلاصه جلسه گذشته همان طور که بیان شد، در بحث از مقدمات مفوته در دو مقام بحث می کنیم: ۱. بنابر قول بر امکان واجب معلق و وقوع آن در خارج. ۲. بنابر قول به امتناع واجب معلق و عدم وقوع آن در خارج. بحث از مقام اول ثبوتا و اثباتا بیان شد و گفتیم که آن حیثی که در قالب این بحث بیشتر مد نظر است، مسئله حفظ قدرت بر مقدمات است. این که آیا مقدمات را باید تحصیل کرد یا نه؟ و سپس حفظ آن واجب است یا خیر؟ همه به تبع بحث از کیفیت وجوب مقدمه قبل از وجوب ذی المقدمه است. همچنین بیان

جلسه ۸۵ – PDF جلسه هشتاد و پنجم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی- مقدمات مفوته ۱۳۹۶/۰۱/۲۷ خلاصه جلسه گذشته به طور کلی در امور و مقدماتی که به سبب ترک آن واجب فوت می شود، این بحث واقع شده که این مقدمات قبل از وقت چگونه می توانند وجوب پیدا کنند؟ در این مسئله محقق خراسانی و دیگران وجوهی را برای تصحیح فتوا به وجوب قبل الوقت برای این مقدمات بیان کرده اند که به علت طولانی شدن بحث وارد ماهیت این وجوه نمی شویم؛ هر چند کلیت این بحث را قبلا بیان کرده ایم. (البته محقق اصفهانی و محقق نایینی در این مسئله مطالبی دارند که می توانید به آن ها مراجعه کنید.) اما مسئله ای که این جا بیشتر

جلسه ۸۴ – PDF جلسه هشتاد و چهارم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی- مقدمات مفوته ۱۳۹۶/۰۱/۲۶ مقدمات مفوته به مناسبت بحث از واجب معلق و در ذیل آن، بحثی به عنوان مقدمات مفوته در کتب و دروس اصولی توسط بعضی از اعلام مطرح شده است. منظور از مقدمات مفوته، مقدماتی است که اگر قبل از زمان ذی المقدمه اتیان نشوند موجب تفویت ذی المقدمه می شوند. معنای این اصطلاح از نام خود آن مشخص است، یعنی مقدماتی که اگر قبل از موعد واجب اتیان نشوند ذی المقدمه از بین می رود. علت این که بحث از مقدمات مفوته در ذیل عنوان واجب معلق مطرح می شود این است که غرض اصلی صاحب فصول از ابداع واجب معلق تصحیح وجوب مقدمات مفوته

جلسه ۸۳ – PDF جلسه هشتاد و سوم مقدمه واجب- مباحث مقدماتی- واجب معلق ومنجز ۱۳۹۶/۰۱/۲۱ اشکال محقق خراسانی به صاحب فصول اشکالی که از طرف ایشان به صاحب فصول ایراد شده مربوط به این بخش از کلام صاحب فصول است که فرموده: واجب معلق واجبی است که معلق بر امر غیر مقدور می¬شود. اگر خاطرتان باشد تعریفی که صاحب فصول از واجب معلق ارائه دادند عبارت از این بود که واجب معلق واجبی است که در آن تعلیق بر یک امر غیر مقدور مثل زمان وجود داشته باشد و اگر وجوب متعلق شود به چیزی که مشروط شده یا معلق شده باشد بر امری که مقدور مکلف و تحت قدرت و اختیار مکلف نیست، واجب معلق نامیده می شود.